دوره 15، شماره 2 - ( 5-1404 )
جلد 15 شماره 2 صفحات 0-0 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Khodabakhsh M, Rajaei T. Comparing the effectiveness of progressive muscle relaxation training and mindfulness-based stress reduction on pregnancy-related anxiety in primiparous women. cmja 2025; 15 (2)
URL: http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-1048-fa.html
URL: http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-1048-fa.html
خدابخش محمدرضا، رجائی تکتم. مقایسه اثربخشی آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر اضطراب مرتبط با بارداری در زنان نخست‌زا. فصلنامه طب مکمل. 1404; 15 (2)
محمدرضا خدابخش*1 
، تکتم رجائی2
، تکتم رجائی2
1- وزارت علوم ، mr_khodabakhsh@yahoo.com
2- وزارت علوم
2- وزارت علوم
چکیده: (14 مشاهده)
مقدمه: اضطراب پاسخی در مقابل خطری ناآشکار و مبهم است. به عبارت دیگر اضطراب احساس ناخوشایند بیمناکی و ترس ناراحت‌کننده‌ای از پیش‌بینی خطری است که منشا آن مشخص نیست. مارکس و لیدر با بررسی ۲۲ مطالعه انجام‌شده در این زمینه برآورد کردند که تقریبا ۳ درصد جمعیت عمومی به حالت اضطراب دچار هستند. هدف این پژوهش، مقایسه اثربخشی درمان آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده جیکوبسون و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی جان کابات زین بر اضطراب مرتبط با بارداری در زنان نخست‌زا بود.
روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران باردار شهرستان نیشابور بود که در سه ماهه آخر سال ۱۴۰۳ به مراکز خدمات بهداشتی-درمانی مراجعه کرده بودند. نمونه شامل ۴۵ نفر بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند و با رضایت کتبی آگاهانه در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروه‌های مداخله، درمان آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده جیکوبسون را طی چهار جلسه و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی جان کابات زین را طی هشت جلسه ۹۰ دقیقه‌ای به‌صورت هفته‌ای دو بار دریافت نمودند. داده‌ها با استفاده از مقیاس اضطراب بارداری وندنبرگ جمع‌آوری و به روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر آمیخته مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، بین گروه‌های آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. هر دو درمان باعث کاهش نمرات اضطراب مرتبط با بارداری در زنان نخست‌زا شدند (05/0>p). بر اساس نتایج به‌دست آمده، میانگین نمرات اضطراب مرتبط با بارداری در گروه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی؛ 17/46 و انحراف معیار؛ 943/5 در مقایسه با میانگین اضطراب مرتبط با بارداری در گروه کنترل؛ 70/85 و انحراف معیار؛ 861/7، به طور معناداری کمتر از میانگین نمرات اضطراب مرتبط با بارداری در گروه آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده؛ 65/65 و انحراف معیار ؛047/6 در مقایسه با میانگین اضطراب مرتبط با بارداری در گروه کنترل؛ 70/85 و انحراف معیار؛ 861/7 است (05/0>p)، که نشان دهنده اثربخشی بیشتر کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در مقایسه با آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که هر دو روش آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کاهش اضطراب زنان نخست‌زا مؤثر هستند، اما MBSR اثربخشی بالاتری داشت. این یافته‌ها قابلیت اجرا در محیط‌های بالینی مانند کلینیک‌های زنان، مراکز مشاوره بارداری و حتی برنامه‌های آنلاین را دارند.
روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری یک ماهه بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران باردار شهرستان نیشابور بود که در سه ماهه آخر سال ۱۴۰۳ به مراکز خدمات بهداشتی-درمانی مراجعه کرده بودند. نمونه شامل ۴۵ نفر بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند و با رضایت کتبی آگاهانه در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) قرار گرفتند. گروه‌های مداخله، درمان آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده جیکوبسون را طی چهار جلسه و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی جان کابات زین را طی هشت جلسه ۹۰ دقیقه‌ای به‌صورت هفته‌ای دو بار دریافت نمودند. داده‌ها با استفاده از مقیاس اضطراب بارداری وندنبرگ جمع‌آوری و به روش تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر آمیخته مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد، بین گروه‌های آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود دارد. هر دو درمان باعث کاهش نمرات اضطراب مرتبط با بارداری در زنان نخست‌زا شدند (05/0>p). بر اساس نتایج به‌دست آمده، میانگین نمرات اضطراب مرتبط با بارداری در گروه کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی؛ 17/46 و انحراف معیار؛ 943/5 در مقایسه با میانگین اضطراب مرتبط با بارداری در گروه کنترل؛ 70/85 و انحراف معیار؛ 861/7، به طور معناداری کمتر از میانگین نمرات اضطراب مرتبط با بارداری در گروه آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده؛ 65/65 و انحراف معیار ؛047/6 در مقایسه با میانگین اضطراب مرتبط با بارداری در گروه کنترل؛ 70/85 و انحراف معیار؛ 861/7 است (05/0>p)، که نشان دهنده اثربخشی بیشتر کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در مقایسه با آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده است.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که هر دو روش آرام‌سازی عضلانی پیش‌رونده و کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی در کاهش اضطراب زنان نخست‌زا مؤثر هستند، اما MBSR اثربخشی بالاتری داشت. این یافته‌ها قابلیت اجرا در محیط‌های بالینی مانند کلینیک‌های زنان، مراکز مشاوره بارداری و حتی برنامه‌های آنلاین را دارند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
پرستاری و مامایی
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |