مقدمه: تهوع و استفراغ، از شایع‌ترین عوارض عمل جراحی سزارین هستند که ممکن است باعث پارگی بخیه، پارگی مری، آسپیراسیون معده و طولانی شدن مدت بستری شوند. با توجه به اهمیت موضوع و ضرورت یافتن راهی برای پیشگیری از تهوع و استفراغ، این مطالعه به مقایسه‌ی اثر زنجبیل، گاباپنتین و اندانسترون در پیشگیری از تهوع و استفراغ بعد از سزارین به روش اسپاینال می‌پردازد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی دو سو کور تصادفی بود که بر روی 208 زن کاندیدای سزارین انتخابی انجام گردید. پس از اخذ رضایت‌نامه‌ی کتبی، نمونه‌ها به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. به گروه اول 300 میلی‌گرم گاباپنتین، به گروه دوم 8 میلی‌گرم اندانسترون، به گروه سوم یک گرم زنجبیل و به گروه چهارم دارونما داده شد. قبل از انجام اسپاینال و بعد از عمل در ریکاوری و نیز در فواصل زمانی 2، 4 و 6 ساعت بعد از عمل، شدت تهوع و استفراغ نمونه­ها بر اساس مقیاس چهارتایی ثبت گردید. داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 19 و با استفاده از آزمون‌های آنالیز واریانس یک‌طرفه، تی مستقل و کای دو مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.

یافته­ ها: بین چهار گروه مذکور اختلاف معنی‌داری از نظر سن، تعداد بارداری، میانگین فشار خون و ضربان قلب مادر، قبل و حین عمل و آپگار نوزادان و سطح هوشیاری مادران وجود نداشت. میانگین تهوع و استفراغ در گروه گاباپنتین (0/34± 0/28)، گروه اندانسترون (0/25± 0/28) و گروه زنجبیل (0/85± 0/27) بود که به‌طور معنی‌داری کمتر از دارونما (0/22± 1) بود (p=0/01)؛ ولی اختلاف معنی‌داری بین سه گروه دیده نشد.

نتیجه‌گیری: می‌توان از گاباپنتین، اندانسترون و زنجبیل با اثرات مشابه در کنترل تهوع و استفراغ بعد از عمل در خانم‌های کاندید سزارین استفاده کرد.