دوره 12، شماره 1 - ( 3-1401 )
جلد 12 شماره 1 صفحات 117-100 |
برگشت به فهرست نسخه ها
سید مجید غضنفری1 
، جمشید جمالی2 ، مهدی یوسفی1 ، مریم نواب زاده3 ، محسن ذاکریان1 ، سید روح الله حسینی1 ، ملیحه متوسلیان 4
، جمشید جمالی2 ، مهدی یوسفی1 ، مریم نواب زاده3 ، محسن ذاکریان1 ، سید روح الله حسینی1 ، ملیحه متوسلیان 4
1- گروه طب ایرانی، دانشکده طب ایرانی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
2- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
3- مرکز تحقیقات بیماری‌های قلب و عروق، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
4- گروه طب ایرانی، دانشکده طب ایرانی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران. ، MotavasselianM@mums.ac.ir
2- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
3- مرکز تحقیقات بیماری‌های قلب و عروق، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران.
4- گروه طب ایرانی، دانشکده طب ایرانی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران. ، MotavasselianM@mums.ac.ir
چکیده: (2323 مشاهده)
هدف حجامت یکی از روش‌های پیشگیری و درمانی طب ایرانی است که به دو روش خشک و تر انجام می‌شود. نکته مهم آن است که حجامت می‌‌بایست در زمان و محل مناسب و برای افراد واجد شرایط انجام شود تا بیشترین اثرات مفید خود را داشته باشد. این مطالعه به‌منظور بررسی علل انجام حجامت در ایام حزیران و میزان آگاهی افراد نسبت به شرایط و اصول انتخاب حجامت انجام شد.
روش ها این مطالعه مقطعی‌توصیفی در سال 1398 و در شهرهای مشهد و بیرجند در بازه زمانی هفته آخر خرداد و هفته اول تیرماه انجام شد. حجم نمونه مورد‌نیاز مطالعه درمجموع 400 نفر تعیین شد. نمونه‌ها به روش آسان انتخاب شدند. تحلیل اطلاعات با نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.
یافته ها از 392 پرسش‌نامه، 62/8 درصد (246 نفر) شرکت‌کنندگان مرد، 75/1 درصد (292 نفر) متأهل و 40/3 درصد (154 نفر) دارای تحصیلات دانشگاهی و 77/7 درصد (289 نفر) دارای وضعیت اجتماعی‌اقتصادی متوسط بودند. 2/82 درصد (53 نفر) خانم‌ها، خانه‌دار و 6/6 درصد (26 نفر) مراجعین دارای بیماری زمینه‌ای بودند. 8/40 درصد (119 نفر) مراجعین دارای سابقه حجامت 2 بار یا بیشتر در سال بودند و 7/42 درصد (132 نفر) مراجعین رضایت متوسطی از انجام آن داشتند. در این مطالعه بیشترین علت انجام حجامت، حفظ سلامتی مراجعین (73/9 درصد - 272 نفر) و در مرحله بعد، با هدف درمان بیماری بود. درمورد میزان آگاهی افراد نسبت به اصول حجامت مشخص شد بیش از نیمی از مراجعه‌کنندگان درخصوص بهترین فصل سال برای انجام حجامت (بهار)81/5 درصد (255 نفر) ، سیر بودن در زمان انجام حجامت 4/74 درصد (210 نفر) و زمان مناسب استحمام بعد از حجامت (بعد از 24 ساعت) 7/79 درصد (240 نفر)، نوع تغذیه بعد از حجامت (شربت عسل) 64/7 درصد (189 نفر) و عوارض ناشی از حجامت (بدون هیچ عارضه) 3/69% (185 نفر) اطلاعات صحیحی دارند ولی در سایر موارد مثل بهترین ساعات انجام حجامت در روز (ساعات اولیه صبح) 46/9 درصد (130 نفر)، بهترین روز هفته (پنجشنبه) 3/21 درصد (62 نفر) و بهترین روزهای ماه جهت انجام حجامت (میانه ماه) 35/6 درصد (86 نفر) میزان آگاهی‌شان مطلوب نبود.
نتیجه گیری با توجه به استقبال زیاد افراد جامعه از حجامت حزیران و با عنایت به سطح آگاهی کم مراجعه‌کنندگان از برخی اصول و شرایط صحیح حجامت، مانند زمان حجامت، آگاهی بخشی کافی به افراد جامعه ازطریق رسانه‌ها و بهره‌گیری از متخصصین طب سنتی جهت نظارت بر انجام حجامت صحیح و رعایت اصول آن در این مراکز ضروری است.
روش ها این مطالعه مقطعی‌توصیفی در سال 1398 و در شهرهای مشهد و بیرجند در بازه زمانی هفته آخر خرداد و هفته اول تیرماه انجام شد. حجم نمونه مورد‌نیاز مطالعه درمجموع 400 نفر تعیین شد. نمونه‌ها به روش آسان انتخاب شدند. تحلیل اطلاعات با نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.
یافته ها از 392 پرسش‌نامه، 62/8 درصد (246 نفر) شرکت‌کنندگان مرد، 75/1 درصد (292 نفر) متأهل و 40/3 درصد (154 نفر) دارای تحصیلات دانشگاهی و 77/7 درصد (289 نفر) دارای وضعیت اجتماعی‌اقتصادی متوسط بودند. 2/82 درصد (53 نفر) خانم‌ها، خانه‌دار و 6/6 درصد (26 نفر) مراجعین دارای بیماری زمینه‌ای بودند. 8/40 درصد (119 نفر) مراجعین دارای سابقه حجامت 2 بار یا بیشتر در سال بودند و 7/42 درصد (132 نفر) مراجعین رضایت متوسطی از انجام آن داشتند. در این مطالعه بیشترین علت انجام حجامت، حفظ سلامتی مراجعین (73/9 درصد - 272 نفر) و در مرحله بعد، با هدف درمان بیماری بود. درمورد میزان آگاهی افراد نسبت به اصول حجامت مشخص شد بیش از نیمی از مراجعه‌کنندگان درخصوص بهترین فصل سال برای انجام حجامت (بهار)81/5 درصد (255 نفر) ، سیر بودن در زمان انجام حجامت 4/74 درصد (210 نفر) و زمان مناسب استحمام بعد از حجامت (بعد از 24 ساعت) 7/79 درصد (240 نفر)، نوع تغذیه بعد از حجامت (شربت عسل) 64/7 درصد (189 نفر) و عوارض ناشی از حجامت (بدون هیچ عارضه) 3/69% (185 نفر) اطلاعات صحیحی دارند ولی در سایر موارد مثل بهترین ساعات انجام حجامت در روز (ساعات اولیه صبح) 46/9 درصد (130 نفر)، بهترین روز هفته (پنجشنبه) 3/21 درصد (62 نفر) و بهترین روزهای ماه جهت انجام حجامت (میانه ماه) 35/6 درصد (86 نفر) میزان آگاهی‌شان مطلوب نبود.
نتیجه گیری با توجه به استقبال زیاد افراد جامعه از حجامت حزیران و با عنایت به سطح آگاهی کم مراجعه‌کنندگان از برخی اصول و شرایط صحیح حجامت، مانند زمان حجامت، آگاهی بخشی کافی به افراد جامعه ازطریق رسانه‌ها و بهره‌گیری از متخصصین طب سنتی جهت نظارت بر انجام حجامت صحیح و رعایت اصول آن در این مراکز ضروری است.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |