آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 11، شماره 4 - ( 12-1400 )
جلد 11 شماره 4 صفحات 395-384 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Soltanian L, Aghababa A, Nabilpour M, Mehri Alvar Y. Relationship between physical activity and mood states during general quarantine due to the COVID-19 pandemic among athletes in racket sports. cmja 2022; 11 (4) :384-395
URL: http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-870-fa.html
URL: http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-870-fa.html
سلطانیان لیلا، آقا بابا علیرضا، نبیل پور مقصود، مهری الوار یعقوب. ارتباط فعالیت بدنی و اختلالات خلقی در دوران قرنطینه عمومی طی شیوع بیماری کرونا در ورزشکاران راکتی. فصلنامه طب مکمل. 1400; 11 (4) :384-395
1- گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران.
2- گروه روانشناسی ورزشی، پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران.
3- گروه روانشناسی ورزشی، پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران. ، Nabilpour@Yahoo.com
4- گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه بوعلی سینای همدان، همدان، ایران.
2- گروه روانشناسی ورزشی، پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران.
3- گروه روانشناسی ورزشی، پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران. ، Nabilpour@Yahoo.com
4- گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه بوعلی سینای همدان، همدان، ایران.
متن کامل [PDF 5027 kb]
(766 دریافت)
| چکیده (HTML) (1855 مشاهده)
متن کامل: (1417 مشاهده)
مقدمه
در دسامبر سال 2019، نوع جدیدی از ویروس کرونا کشف شد. طی سه ماه، این بیماری به یک بیماری همه‌گیر تبدیل شد. با عبور تعداد قربانیان ویروس کرونا از مرز هزار نفر، سازمان بهداشت جهانی برای بیماری ناشی از آن، نام رسمی کووید-19 را انتخاب کرده است که اشاره‌ای به کرونا، ویروس، بیماری و سال 2019 دارد [1].
بیشترین محرک‌های ایجاد استرس و عامل ایجاد‌کننده اختلالات روان‌شناختی در افراد در حال قرنطینه به دلیل بیماری کووید-19 ترس از آلوده شدن یا آلوده کردن دیگران، دوره طولانی قرنطینه، حمایت‌های ناکافی و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و مواد غذایی کافی و در نهایت خستگی و بی‌حوصلگی ناشی از قرنطینه و ایزوله شدن گزارش شده است [2]. در این میان ورزشکاران نیز مثل سایر اقشار مردم با در معرض گرفتن این ویروس دچار بیماری و عوارض روحی و روانی... می‌شوند [3].
اجرای دستورالعمل‌ها در دوران قرنطینه و همچنین اضافه شدن برخی افکار ناخوشایند مثل احساس تنهایی، بدنام‌سازی، انکار، ناامیدی و در درجات شدیدتر پرخاشگری و افکار خودکشی ممکن است باعث شود بیمار در قرنطینه به دلیل بیماری کووید-19 پای‌بندی به ادامه رعایت قرنطینه را کاهش داده و حتی افراد در فکر ترک محل قرنطینه باشند [4, 5]. نهایتاً، شرایط قرنطینه باعث می‌شود که افراد حمایت‌های روانی خانواده و دوستان خود از دست بدهند که این خود موجب تشدید فشارها و آسیب‌های روانی می‌شود [6].
به همین دلیل مقامات دولتی در ایران و بسیاری از کشورها اقدامات محدودکننده‌ای، مانند قرنطینه، رعایت فاصله اجتماعی، ماسک زدن اجباری، اجتناب از جمعیت و متوقف کردن مسابقات و رویدادهای ورزشی و تعطیل کردن مراکز ورزشی و باشگاه‌های بدنسازی را برای کاهش شیوع انتقال ویروس اتخاذ کرده‌اند که این اقدامات تا اندازه‌ای تأثیر مثبت داشته است. اجرای این دستورالعمل‌ها از آن زمان موجب ممنوعیت سفر و محدودیت در انجام فعالیت‌هایی شد که «غیرضروری» تلقی می‌شوند. این اقدامات ممکن است به‌طور قابل‌توجهی زندگی روزمره مردم را تغییر داده و منجر به اختلال فوری در رفتار و کاهش روابط اجتماعی شود که شاید باعث مشکلات خاص سلامت روانی شود [7].
رعایت مقررات و قوانین مربوط به قرنطینه دولت، مانند فاصله‌گذاری اجتماعی، بالاترین میزان خودکنترلی را برای افرادی که تحت این محدودیت‌ها زندگی می‌کنند، می‌طلبد. قرنطینه می‌تواند به‌عنوان یکی از اقدامات اساسی بهداشت عمومی که تحت شرایط خاص همچون همه‌گیری یک بیماری واگیر به منظور محافظت از سلامت عمومی استفاده شود [8].
فاصله‌گذاری اجتماعی با پیامدهای شدید روانی همراه است که پای‌بندی به فاصله‌گذاری را با مشکل مواجه می‌کند. این قوانین مردم را ملزم می‌کند که با کاهش تماس‌های اجتماعی و جسمی کنار بیایند و با از دست دادن آزادی و روال‌های گذشته مقابله کنند. تحقیقات اخیر این تأثیر روان‌شناختی منفی را تأیید کرده است [9, 10]. عدم آزادی، کسالت و ورزش نکردن را به عنوان رایج‌ترین تجربیات منفی مرتبط با قرنطینه در خانه شناسایی کرده‌اند [11].
لیو و همکاران معتقدند که پیامدهای استرس مزمن، ازجمله افسردگی اساسی و اختلالات اضطرابی در شیوع سارس در سال 2003، حدود 23 درصد از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی، علائم افسردگی متوسط یا بیشتر را در طول سه سال پس از شیوع درگیر کرده بود [12]. از طرفی تحقیقات اخیر حاکی از آن است که یک روحیه منفی مانند «کسالت» می‌تواند بر پیروی از قوانینی مانند فاصله‌گذاری اجتماعی تأثیر منفی بگذارد [13]. اجرای قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی اجباری بدون تشریح مزایای آن و همچنین عدم در نظر گرفتن تشویق‌ها و درخواست‌های مدنی می‌تواند باعث اجرای ناموفق و تأثیرات روانی نامناسب شود [13].
ورزش، یکی از مهم‌ترین ابزارها برای پیگیری سلامت در افراد است. ورزش و فعالیت بدنی منظم و آمادگی جسمی مطلوب دارای مزایای روان‌شناختی حاد و مزمن مانند بهبود، بهزیستی ذهنی و پیشگیری از علائم افسردگی است که می‌تواند سلامت افراد را بهبود بخشد و به پیشگیری از انواع بیماری‌های مزمن و ناتوانی‌های جسمی کمک کند. این تأثیرات هم توسط جمعیت عمومی و هم افرادی که مبتلابه بیماری مزمن هستند، بررسی شده است [14].
فعالیت بدنی درمان مؤثری برای بسیاری از بیماری‌های مزمن است که تأثیر مستقیمی بر سلامت جسمی و روانی دارد [15]. از طرفی نحوه و مدت ورزش نیز بررسی و مشخص شد که هر دو ورزش هوازی و غیرهوازی به عنوان ضدافسردگی مؤثر عمل می‌کنند، اما فراتحلیل نشان می‌دهد که بیشترین پیشرفت در کاهش افسردگی پس از هفده هفته ورزش یافت شده است (البته از هفته چهارم به بعد قابل مشاهده است). به همین ترتیب پیشنهاد شد هرچه تعداد جلسات ورزش بیشتر باشد، افسردگی کاهش می‌یابد [16].
از طرفی، جوامع علمی، مانند کالج پزشکی ورزشی آمریکا گزارش‌ها و راهنماهایی را برای کمک به متخصصان ورزش در طول بحران بیماری کووید-19 منتشر کرده‌اند [17]. به‌طور خاص، ورزش با فرکانس چهار تا پنج بار در هفته تا تقریباً هر روز قبل از بیماری همه‌گیر و حفظ این سطح فعالیت در طول همه‌گیری اثبات می‌کند که در حفاظت از سلامت روان در طول بیماری همه‌گیر مؤثر است [6]. کالج پزشکی ورزشی آمریکا از تمرین و فعالیت بدنی منظم به عنوان یک عامل کمکی در مبارزه با عوارض و مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا نام برده است [17].
با این حال، نتایج یک مطالعه با بیش از سیزده هزار نفر از پاسخ‌دهندگان در جهان نشان می‌دهد که بسیاری از افراد، میزان ورزش هفتگی در طول همه‌گیری کرونا را کاهش داده‌اند. این با تغییر در بهزیستی ذهنی همراه است. مطالعه والف و همکاران نشان داد بسیاری از کسانی که قبل از همه‌گیری کرونا مرتباً ورزش می‌کردند، تحت محدودیت‌های فعلی احساس ناراحت‌کننده‌تری دارند که ممکن است پیروی از قوانین و مقررات جدید فاصله‌گذاری اجتماعی را برای آن‌ها سخت‌تر کند [18].
بعد از شیوع کرونا تمام فعالیت‌های ورزشی در اماکن روباز و بسته با ممنوعیت همراه بود. از این رو، سطح آمادگی جسمانی و عملکردی ورزشکاران با اُفت روبه‌رو شد. امروزه در دنیای ورزش، تمرین و استمرار در آن، تنها عامل کلیدی و اصلی موفقیت و رسیدن به اوج اجرای هدف از پیش تعیین‌شده محسوب نمی‌شود و به نظر می‌رسد که علاوه بر توانایی‌های جسمانی و تاکتیکی و مهارت‌های تخصصی، توانمندی و ویژگی‌های شخصیتی بدون تردید از عوامل مؤثر بر پیشرفت ورزشی است.
روبه‌رو شدن با موقعیتی که به‌طور بالقوه استرس‌زا است، سبب خواهد شد تا فرد در واکنش با آن موقعیت‌ها دستخوش هیجان شود. یکی از گروه‌های ورزشی، ورزش‌های راکتی است. برای بیشتر ورزش‌های راکتی محدودیت مکانی وجود ندارد. در زیرزمین منازل و پارکینگ آپارتمان‌ها، در یک اتاق کار یا در باغ و فضاهای روباز تفریحی و پارک‌ها روی میزهای سیمانی، حتی در مکان‌های تفریحی کنار ساحل، در سالن‌های ورزشی چندمنظوره و خیلی جاهای دیگر می‌توان به این ورزش‌ها پرداخت، اما کل کشور در قرنطینه عمومی قرار گرفت و فعالیت در محیط‌های-ورزشی ممنوع شد. به‌طورکلی، قرنطینه عمومی در پیشگیری و کنترل اپیدمی مؤثر قرار گرفت و واکنش مناسبی به تأثیر اختلالات روانی آن نیز انجام شد. هنگام اجرای قرنطینه عمومی به عنوان وسیله‌ای برای مهار یا پیشگیری از بیماری‌های عفونی، مهم است که به این موضوع پرداخته شود که دولت چه زمانی، چرا و تحت چه شرایطی می‌تواند وظیفه خود را برای تحمل بار قرنطینه برای افراد آسیب‌دیده در طی شیوع کرونا انجام دهد. مطالعه حاضر باهدف بررسی ارتباط فعالیت بدنی و اختلالات خلقی در دوران قرنطینه عمومی در طی شیوع بیماری کرونا در ورزشکاران راکتی است.
مواد و روش‌ها
پژوهش حاضر، یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل بازیکنان بدمینتون و تنیس روی میز فدراسیون‌های مربوطه هستند که به صورت سرشماری به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تمام ورزشکاران راکتی از فروردین تا خرداد سال 1399 از طریق نمونه‌گیری در دسترس و از طریق شبکه اجتماعی توسط هیئت‌های استانی رشته‌های ورزشی مربوطه از سراسر شهرها و استان‌های ایران دعوت به همکاری شدند.
با توجه به محدودیت‌ها (قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی) تمام اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش‌نامه مجازی توسط شرکت‌کنندگان تکمیل شد. هر جا نیاز به راهنمایی بود به وسیله پژوهشگران به شکل مجازی به سؤالات آن‌ها پاسخ داده شد. در مجموع 216 پرسش‌نامه پاسخ داده شد که بعد از حذف پرسش‌نامه‌های ناقص تعداد 196 نفر (123 نفر مرد و 73 نفر زن) در مطالعه شرکت کردند.
برای ارزیابی سطح فعالیت بدنی قبل و هنگام شیوع کووید-19 پرسش‌نامه استاندارد گروه بین‌المللی کووید-19 و ورزش استفاده شد که در مورد چهار جزء اصلی فعالیت بدنی روزانه شامل نوع، شدت، مدت و تکرار فعالیت بدنی را مورد پرسش قرار می‌دهد [19]. روایی-صوری پرسش‌نامه به تأیید ده تن از متخصصان رسید و پایایی پرسش‌نامه نیز از طریق انجام مطالعه مقدماتی روی سی نفر از پاسخگویان، با استفاده از آلفای کرونباخ 0/89 به دست آمد.
برای ارزیابی خلق از پرسش‌نامه نسخه کوتاه مقیاس خلق‌وخوی برونل استفاده شد که توسط تری و همکاران ساخته شده است. در این پرسش‌نامه شانزده حالت یا خلق شامل عصبانی، خسته روحی، سرزنده، مردد بودن، بدخلق، ناامید، خسته جسمی، آزرده، دلسرد، خسته و از پا در آمده، افسرده، کسل، هوشیار، خشمگین، فعال و قدرتمند را در طیف: به‌هیچ‌وجه، کمی، نسبتاً، مقداری و شدیداً ارزیابی می‌کند که به ترتیب از صفر تا چهار نمره‌دهی شد. به این ترتیب که طبقه اول (به‌هیچ‌وجه) بیانگر فقدان آن حالت از خلق‌وخو است. در این پژوهش روایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 0/90 به دست آمد [20].
در سطح آمار توصیفی، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین ویژگی‌های جمعیت‌شناختی (از قبیل اطلاعات جمعیت‌شناختی، سن، جنسیت، پایه تحصیلی، وضعیت شغلی و ...) از شاخصه‌های گرایش مرکزی و پراکندگی استفاده شد. در بخش آمار استنباطی نیز از آزمون‌های کولموگروف-اسمیرنف، کای دو، آنووا و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. (P<0/05) داده‌ها با نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 22 تحلیل شد.
یافته‌ها
تعداد کل نمونه‌های پژوهش 196 نفر (102 نفر ورزشکار تنیس روی میز، 94 نفر ورزشکار بدمینتون) نفر با دامنه سنی 36-23 سال بودند. 39 نفر (20 درصد) از جامعه آماری نگران از دست دادن شغل خود بودند و 157 نفر (80 درصد) مابقی ترسی برای از دست دادن شغل خود نداشتند. مابقی نیز آزمایش کرونا نداده بودند. همچنین در جامعه آماری زن‌ها حدود 108 نفر (55 درصد) آزمایش کرونای آن‌ها منفی شده بود. همچنین شش نفر (3 درصد) آزمایش کرونای مثبت و مابقی آزمایشی انجام نداده بودند.
در رابطه با پای‌بندی به قرنطینه نتایج نشان داد که مردان به نسبت زنان رعایت دقیق و اجباری کمتری به نسبت زنان داشتند و مردان (78 نفر) با 39/7 درصد و زنان (97 نفر) با 49/6 درصد این مورد را رعایت می‌کردند (جدول شماره 1).
.jpg)
نتایج جدول شماره 2 نشان داد که تغییرات در متغیر تعداد جلسات تمرینی در هفته در حین قرنطینه و قبل از قرار گرفتن در طرح قرنطینه در زنان و مردان کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود و تقریباً در افرادی که به صورت میانگین سه روز در هفته تمرین در قبل از شرایط کرونایی داشته‌اند، بعد از ایجاد شرایط محدودیت‌های کرونایی کاهش 2/7 درصدی (پنج نفر) و در زنان کاهش 9/9 درصدی (نوزده نفر) مشاهده شده است.
.jpg)
نتایج جدول شماره 3 نشان داد که در متغیر شدت تمرین در روز در زنان و مردان از بسیار زیاد به کم، کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود.
.jpg)
نتایج جدول شماره 3 نشان داد که در متغیر میزان مدت تمرین در روز در زنان و مردان کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود و تقریباً در افرادی که بالای ده دقیقه در هر جلسه تمرین می‌کردند، کاهش 17 درصدی مشاهده شده است.
همچنین نتایج مربوط به آزمون همبستگی کای دو نشان داد که جنسیت بر تغییرات فعالیت بدنی در زنان نسبت به مردان اثرات معناداری دارد. در واقع، شرایط ایجاد‌شده در رابطه با موضوع کرونا منجر به کاهش فعالیت بدنی و پای‌بندی بیشتر جامعه زنان به قرنطینه نسبت به مردان شده است. این پای‌بندی در جامعه از نظر آماری معنادار است (P=0/001) (جدول شماره 4).
.jpg)
برای بررسی ارتباط حالات روانی مختلف با میزان تغییرات شدت تمرین و مدت تمرین در اثر کرونا از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج در جدول شماره 5 آمده است.
.jpg)
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حالات خلقی مختلف با میزان تغییرات شدت تمرین در اثر کرونا ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. در واقع، شدت تمرینات ورزشی به نسبت مدت تمرینات ورزشی توانسته است حالت روانی را تحت تأثیر خود قرار دهد. هرچه شدت تمرینات افزایش داشته است، حالات روحی در کمترین مقدار خود قرار می‌گیرد.
بحث
هدف از مطالعه حاضر، ارتباط فعالیت بدنی و اختلالات خلقی در دوران قرنطینه عمومی طی شیوع بیماری کرونا در ورزشکاران راکتی بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حالات روانی مختلف با میزان تغییرات شدت تمرین ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. در واقع، شدت تمرینات ورزشی به نسبت مدت تمرینات ورزشی توانسته حالت روانی را تحت تأثیر خود قرار دهد.
هرچه شدت تمرینات افزایش یابد، به افزایش احساسات منفی کمک کند. در واقع، شدت بالای تمرینات ورزشی به نسبت حجم تمرینات اثرات مخرب‌تری بر حالات روحی-روانی گذاشته است. نتایج نشان داده است که افسردگی با کاهش فعالیت بدنی ارتباط دارد و افراد افسرده از نظر جسمانی بی‌تحرک هستند و نسبت به افراد عادی سطح آمادگی جسمانی پایین‌تری دارند [21].
بنابراین شاید افراد افسرده کمتر موافق توصیه‌های تمرین بدنی باشند. در مجموع این‌طور می‌توان نتیجه‌گیری کرد که ورزش تأثیر مثبتی بر سلامت روان افراد سالم و بیمار دارد. فعالیت بدنی با سلامت روانی و کیفیت زندگی مانند خُلق، اضطراب و افسردگی، درک از خود و بهداشت روانی ارتباط دارد که نتایج این پژوهش با نتایج یافته‌های آقابابا و همکاران هم‌راستا است [10].
اگرچه فرایند دقیق تغییرات ناشی از ورزش در سلامت روانی معین نیست، ارزش ورزش برای ارتقا و تقویت سلامت روانی روشن است [22]. از طرفی، احتمالاً یکی از مدل‌های نظریِ تغییرات روانی-اجتماعی مربوط به ورزش (تسکین یا آرام‌سازی)، فعال‌سازی سیستم اعصاب مرکزی و ترشح اندورفین است. بالچین و همکاران بیان کردند که فعالیت بدنی، میزان متابولیسم پایه را افزایش می‌دهد، گردش خون را در سراسر بدن بهبود می‌بخشد، کالری مازاد را مورد استفاده قرار می‌دهد و با ترشح اندورفین، خلق‌وخو را بالا می‌برد [22].
دیگر یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد کاهش معناداری در تعداد جلسات تمرین در هفته در زنان و مردان وجود دارد و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده و تقریباً در افرادی که به صورت میانگین سه روز در هفته تمرین در قبل از شرایط کرونایی داشته‌اند، بعد از ایجاد شرایط محدودیت‌های کرونایی کاهش 2/7 درصدی و در زنان کاهش 9/9 درصدی مشاهده شده است.
نتایج نشان داد که در متغیر شدت تمرین در روز در زنان و مردان از بسیار زیاد به کم، کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود. نتایج نشان داد به واسطه ایجاد اپیدمی کرونایی مدت جلسات تمرین در طول روز در زنان و مردان کاهش یافته بود. این در حالی بود که در افرادی که بالای ده دقیقه در هر جلسه تمرین می‌کردند کاهش 17 درصدی مشاهده شد. این نتایج با یافته‌های نبیل پور و همکاران همسو است. نتایج آن‌ها نشان داد شدت و مدت جلسات هفتگی فعالیت ورزشی در شرایط کرونایی نسبت به دوران قبل از آن کاهش معناداری داشته است [23].
یکی از راه‌های درمان و پیشگیری از مشکلات روانی، فعالیت بدنی و ورزش است. این در حالی است که عادت کردن به فعالیت بدنی منظم به عنوان عاملی مهم از نظر سلامت، علاوه بر سلامت جسم و روان می‌تواند آثار و نتایج اجتماعی در افراد به همراه داشته باشد [24].
همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که 20 درصد از جامعه آماری نگران از دست دادن شغل خود به واسطه شیوع کرونا بودند و 8 درصد نیز ترسی برای از دست دادن شغل خود نداشتند. همچنین نتایج مربوط به آزمون همبستگی کای دو نشان داد که جنسیت بر تغییرات فعالیت بدنی در زنان به نسبت مردان اثرات معناداری دارد. در واقع، شرایط ایجاد‌شده در رابطه با موضوع کرونا به کاهش فعالیت بدنی و پای‌بندی بیشتر جامعه زنان به قرنطینه به نسبت مردان منجر شده است. این پای‌بندی در جامعه از نظر آماری معنادار است (0/001=P).
از نظر پای‌بندی به قرنطینه، بین مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد. بر اساس نتایج این پژوهش زنان بیشتر تحت تأثیر انگیزش‌های درونی به انجام دادن و به نمایش گذاشتن رفتارهای خود (مانند مشارکت ورزشی) اقدام می‌کنند، ولی مردان بیشتر تحت تأثیر انگیزش‌های بیرونی هستند. همچنین یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند منجر به دست یافتن به این نتایج باشد، نحوه گذراندن اوقات فراغت بین زنان و مردان است. به نظر می‌رسد تفاوت‌های جنسیتی در نحوه گذراندن اوقات فراغت اثرگذار باشد. البته نحوه گذراندن اوقات فراغت از محدودیت‌های تحقیق حاضر است.
به نظر می‌رسد پای‌بندی جامعه به رعایت پروتکل‌های بهداشتی منجر به بهبود شرایط روانی و سلامت آن‌ها می‌شود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در رابطه با پای‌بندی به قرنطینه مردان به نسبت زنان رعایت دقیق و اجباری کمتری به نسبت زنان داشتند و در این بین مردان با 39/7 درصد و زنان با 49/6 درصد این مورد را رعایت می‌کردند.
تحقیقات شی‌گی‌مورا و همکاران نشان می‌دهد مهارت‌های مقابله‌ای که عامل مهمی در حفظ بهداشت روانی سالم در فرد است، در شرایط استرس‌زا تحت تأثیر قرار می‌گیرند و در صورتی که فرد نتواند به خوبی از این مهارت‌های مقابله‌ای برای کنترل فشار روانی استفاده کند با مشکلات متعددی در زمینه بهداشت روان مواجه خواهد شد [6].
به نظر می‌رسد با توجه به عدم رعایت موارد قرنطینه‌ای مردان دچار مشکلات عدیده‌ای در آینده شوند که نیاز به بررسی و پژوهش در آینده دارد. در واقع، یکی از مهم‌ترین عواملی که سلامت افراد را به مخاطره می‌اندازد، فشار روانی زیاد و همراهی با تحمل کم افراد است و به باور دیدگاه‌های شناختی-رفتاری وقتی فردی با فشار روانی مواجه می‌شود از سه مرحله (هشدار، مقاومت و فروپاشی) عبور می‌کند [25] و فردی که قادر به رویارویی مناسب با انواع عوامل استرس‌زا نیست تا سرحد آشفتگی و فروپاشی در سلامتی جسمی و روانی ممکن است پیش رود.
به‌طور خلاصه تجربه فشار روانی برای مدتی طولانی می‌تواند سیستم ایمنی بدن انسان را تضعیف کرده و فرد را نسبت به بیماری‌ها آسیب‌پذیر کند که از نمونه‌های کوچک مانند سرماخوردگی تا نمونه‌های جدیدتر مانند کووید-19 را شامل می‌شود [26]. در واقع، موقعیت خلقی ناخوشایند موجب کاهش سلول‌های کشنده (لنفوسیت N.K) می‌شود و باعث تغییر در تعداد گلبول‌های سفید و مقدار آنتی‌بادی خون می‌شود [27].
یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که قرنطینه عمومی ورزشکاران می‌تواند اثرات مخربی بر حالات خلقی ورزشکاران بگذارد. با وجودی که این پژوهش از لحاظ زیربنای نظری دارای نوآوری است، اما با محدودیت‌هایی نیز مواجه شد، اول آنکه، این پژوهش تنها روی ورزشکاران تنیس روی میز و بدمینتون انجام گرفت؛ بنابراین نمی‌توان در خصوص تعمیم نتایج به سایر ورزشکاران اظهار نظر کرد. محدودیت دوم اینکه، نتایج حاصل از این پژوهش مبتنی بر همبستگی است؛ بنابراین تبیین و تفسیر نتایج به صورت علت و معلولی چندان منطقی نیست که با طراحی مطالعات آزمایشی در این زمینه می‌توان این محدودیت را برطرف کرد.
به نظر می‌رسد با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، فعالیت‌های ورزشی با شدت متوسط می‌تواند تأثیر مطلوبی بر حالات خلقی ورزشکاران راکتی داشته باشد که این موضوع می‌تواند به رعایت هرچه بیشتر قوانین قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی کمک کند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
تمام اصول اخلاقی پژوهش در این مقاله رعایت شده و با کد IR.SSRC.REC.1399.070 به تصویب پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی رسیده است.
حامی مالی
این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی مصوب پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
از افراد شرکت‌کننده در این پژوهش و همچنین از پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی که از این طرح حمایت کردند، تشکر و قدردانی می‌شود.
در دسامبر سال 2019، نوع جدیدی از ویروس کرونا کشف شد. طی سه ماه، این بیماری به یک بیماری همه‌گیر تبدیل شد. با عبور تعداد قربانیان ویروس کرونا از مرز هزار نفر، سازمان بهداشت جهانی برای بیماری ناشی از آن، نام رسمی کووید-19 را انتخاب کرده است که اشاره‌ای به کرونا، ویروس، بیماری و سال 2019 دارد [1].
بیشترین محرک‌های ایجاد استرس و عامل ایجاد‌کننده اختلالات روان‌شناختی در افراد در حال قرنطینه به دلیل بیماری کووید-19 ترس از آلوده شدن یا آلوده کردن دیگران، دوره طولانی قرنطینه، حمایت‌های ناکافی و عدم دسترسی به مراقبت‌های پزشکی و مواد غذایی کافی و در نهایت خستگی و بی‌حوصلگی ناشی از قرنطینه و ایزوله شدن گزارش شده است [2]. در این میان ورزشکاران نیز مثل سایر اقشار مردم با در معرض گرفتن این ویروس دچار بیماری و عوارض روحی و روانی... می‌شوند [3].
اجرای دستورالعمل‌ها در دوران قرنطینه و همچنین اضافه شدن برخی افکار ناخوشایند مثل احساس تنهایی، بدنام‌سازی، انکار، ناامیدی و در درجات شدیدتر پرخاشگری و افکار خودکشی ممکن است باعث شود بیمار در قرنطینه به دلیل بیماری کووید-19 پای‌بندی به ادامه رعایت قرنطینه را کاهش داده و حتی افراد در فکر ترک محل قرنطینه باشند [4, 5]. نهایتاً، شرایط قرنطینه باعث می‌شود که افراد حمایت‌های روانی خانواده و دوستان خود از دست بدهند که این خود موجب تشدید فشارها و آسیب‌های روانی می‌شود [6].
به همین دلیل مقامات دولتی در ایران و بسیاری از کشورها اقدامات محدودکننده‌ای، مانند قرنطینه، رعایت فاصله اجتماعی، ماسک زدن اجباری، اجتناب از جمعیت و متوقف کردن مسابقات و رویدادهای ورزشی و تعطیل کردن مراکز ورزشی و باشگاه‌های بدنسازی را برای کاهش شیوع انتقال ویروس اتخاذ کرده‌اند که این اقدامات تا اندازه‌ای تأثیر مثبت داشته است. اجرای این دستورالعمل‌ها از آن زمان موجب ممنوعیت سفر و محدودیت در انجام فعالیت‌هایی شد که «غیرضروری» تلقی می‌شوند. این اقدامات ممکن است به‌طور قابل‌توجهی زندگی روزمره مردم را تغییر داده و منجر به اختلال فوری در رفتار و کاهش روابط اجتماعی شود که شاید باعث مشکلات خاص سلامت روانی شود [7].
رعایت مقررات و قوانین مربوط به قرنطینه دولت، مانند فاصله‌گذاری اجتماعی، بالاترین میزان خودکنترلی را برای افرادی که تحت این محدودیت‌ها زندگی می‌کنند، می‌طلبد. قرنطینه می‌تواند به‌عنوان یکی از اقدامات اساسی بهداشت عمومی که تحت شرایط خاص همچون همه‌گیری یک بیماری واگیر به منظور محافظت از سلامت عمومی استفاده شود [8].
فاصله‌گذاری اجتماعی با پیامدهای شدید روانی همراه است که پای‌بندی به فاصله‌گذاری را با مشکل مواجه می‌کند. این قوانین مردم را ملزم می‌کند که با کاهش تماس‌های اجتماعی و جسمی کنار بیایند و با از دست دادن آزادی و روال‌های گذشته مقابله کنند. تحقیقات اخیر این تأثیر روان‌شناختی منفی را تأیید کرده است [9, 10]. عدم آزادی، کسالت و ورزش نکردن را به عنوان رایج‌ترین تجربیات منفی مرتبط با قرنطینه در خانه شناسایی کرده‌اند [11].
لیو و همکاران معتقدند که پیامدهای استرس مزمن، ازجمله افسردگی اساسی و اختلالات اضطرابی در شیوع سارس در سال 2003، حدود 23 درصد از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی، علائم افسردگی متوسط یا بیشتر را در طول سه سال پس از شیوع درگیر کرده بود [12]. از طرفی تحقیقات اخیر حاکی از آن است که یک روحیه منفی مانند «کسالت» می‌تواند بر پیروی از قوانینی مانند فاصله‌گذاری اجتماعی تأثیر منفی بگذارد [13]. اجرای قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی اجباری بدون تشریح مزایای آن و همچنین عدم در نظر گرفتن تشویق‌ها و درخواست‌های مدنی می‌تواند باعث اجرای ناموفق و تأثیرات روانی نامناسب شود [13].
ورزش، یکی از مهم‌ترین ابزارها برای پیگیری سلامت در افراد است. ورزش و فعالیت بدنی منظم و آمادگی جسمی مطلوب دارای مزایای روان‌شناختی حاد و مزمن مانند بهبود، بهزیستی ذهنی و پیشگیری از علائم افسردگی است که می‌تواند سلامت افراد را بهبود بخشد و به پیشگیری از انواع بیماری‌های مزمن و ناتوانی‌های جسمی کمک کند. این تأثیرات هم توسط جمعیت عمومی و هم افرادی که مبتلابه بیماری مزمن هستند، بررسی شده است [14].
فعالیت بدنی درمان مؤثری برای بسیاری از بیماری‌های مزمن است که تأثیر مستقیمی بر سلامت جسمی و روانی دارد [15]. از طرفی نحوه و مدت ورزش نیز بررسی و مشخص شد که هر دو ورزش هوازی و غیرهوازی به عنوان ضدافسردگی مؤثر عمل می‌کنند، اما فراتحلیل نشان می‌دهد که بیشترین پیشرفت در کاهش افسردگی پس از هفده هفته ورزش یافت شده است (البته از هفته چهارم به بعد قابل مشاهده است). به همین ترتیب پیشنهاد شد هرچه تعداد جلسات ورزش بیشتر باشد، افسردگی کاهش می‌یابد [16].
از طرفی، جوامع علمی، مانند کالج پزشکی ورزشی آمریکا گزارش‌ها و راهنماهایی را برای کمک به متخصصان ورزش در طول بحران بیماری کووید-19 منتشر کرده‌اند [17]. به‌طور خاص، ورزش با فرکانس چهار تا پنج بار در هفته تا تقریباً هر روز قبل از بیماری همه‌گیر و حفظ این سطح فعالیت در طول همه‌گیری اثبات می‌کند که در حفاظت از سلامت روان در طول بیماری همه‌گیر مؤثر است [6]. کالج پزشکی ورزشی آمریکا از تمرین و فعالیت بدنی منظم به عنوان یک عامل کمکی در مبارزه با عوارض و مرگ‌ومیر ناشی از ویروس کرونا نام برده است [17].
با این حال، نتایج یک مطالعه با بیش از سیزده هزار نفر از پاسخ‌دهندگان در جهان نشان می‌دهد که بسیاری از افراد، میزان ورزش هفتگی در طول همه‌گیری کرونا را کاهش داده‌اند. این با تغییر در بهزیستی ذهنی همراه است. مطالعه والف و همکاران نشان داد بسیاری از کسانی که قبل از همه‌گیری کرونا مرتباً ورزش می‌کردند، تحت محدودیت‌های فعلی احساس ناراحت‌کننده‌تری دارند که ممکن است پیروی از قوانین و مقررات جدید فاصله‌گذاری اجتماعی را برای آن‌ها سخت‌تر کند [18].
بعد از شیوع کرونا تمام فعالیت‌های ورزشی در اماکن روباز و بسته با ممنوعیت همراه بود. از این رو، سطح آمادگی جسمانی و عملکردی ورزشکاران با اُفت روبه‌رو شد. امروزه در دنیای ورزش، تمرین و استمرار در آن، تنها عامل کلیدی و اصلی موفقیت و رسیدن به اوج اجرای هدف از پیش تعیین‌شده محسوب نمی‌شود و به نظر می‌رسد که علاوه بر توانایی‌های جسمانی و تاکتیکی و مهارت‌های تخصصی، توانمندی و ویژگی‌های شخصیتی بدون تردید از عوامل مؤثر بر پیشرفت ورزشی است.
روبه‌رو شدن با موقعیتی که به‌طور بالقوه استرس‌زا است، سبب خواهد شد تا فرد در واکنش با آن موقعیت‌ها دستخوش هیجان شود. یکی از گروه‌های ورزشی، ورزش‌های راکتی است. برای بیشتر ورزش‌های راکتی محدودیت مکانی وجود ندارد. در زیرزمین منازل و پارکینگ آپارتمان‌ها، در یک اتاق کار یا در باغ و فضاهای روباز تفریحی و پارک‌ها روی میزهای سیمانی، حتی در مکان‌های تفریحی کنار ساحل، در سالن‌های ورزشی چندمنظوره و خیلی جاهای دیگر می‌توان به این ورزش‌ها پرداخت، اما کل کشور در قرنطینه عمومی قرار گرفت و فعالیت در محیط‌های-ورزشی ممنوع شد. به‌طورکلی، قرنطینه عمومی در پیشگیری و کنترل اپیدمی مؤثر قرار گرفت و واکنش مناسبی به تأثیر اختلالات روانی آن نیز انجام شد. هنگام اجرای قرنطینه عمومی به عنوان وسیله‌ای برای مهار یا پیشگیری از بیماری‌های عفونی، مهم است که به این موضوع پرداخته شود که دولت چه زمانی، چرا و تحت چه شرایطی می‌تواند وظیفه خود را برای تحمل بار قرنطینه برای افراد آسیب‌دیده در طی شیوع کرونا انجام دهد. مطالعه حاضر باهدف بررسی ارتباط فعالیت بدنی و اختلالات خلقی در دوران قرنطینه عمومی در طی شیوع بیماری کرونا در ورزشکاران راکتی است.
مواد و روش‌ها
پژوهش حاضر، یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل بازیکنان بدمینتون و تنیس روی میز فدراسیون‌های مربوطه هستند که به صورت سرشماری به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تمام ورزشکاران راکتی از فروردین تا خرداد سال 1399 از طریق نمونه‌گیری در دسترس و از طریق شبکه اجتماعی توسط هیئت‌های استانی رشته‌های ورزشی مربوطه از سراسر شهرها و استان‌های ایران دعوت به همکاری شدند.
با توجه به محدودیت‌ها (قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی) تمام اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش‌نامه مجازی توسط شرکت‌کنندگان تکمیل شد. هر جا نیاز به راهنمایی بود به وسیله پژوهشگران به شکل مجازی به سؤالات آن‌ها پاسخ داده شد. در مجموع 216 پرسش‌نامه پاسخ داده شد که بعد از حذف پرسش‌نامه‌های ناقص تعداد 196 نفر (123 نفر مرد و 73 نفر زن) در مطالعه شرکت کردند.
برای ارزیابی سطح فعالیت بدنی قبل و هنگام شیوع کووید-19 پرسش‌نامه استاندارد گروه بین‌المللی کووید-19 و ورزش استفاده شد که در مورد چهار جزء اصلی فعالیت بدنی روزانه شامل نوع، شدت، مدت و تکرار فعالیت بدنی را مورد پرسش قرار می‌دهد [19]. روایی-صوری پرسش‌نامه به تأیید ده تن از متخصصان رسید و پایایی پرسش‌نامه نیز از طریق انجام مطالعه مقدماتی روی سی نفر از پاسخگویان، با استفاده از آلفای کرونباخ 0/89 به دست آمد.
برای ارزیابی خلق از پرسش‌نامه نسخه کوتاه مقیاس خلق‌وخوی برونل استفاده شد که توسط تری و همکاران ساخته شده است. در این پرسش‌نامه شانزده حالت یا خلق شامل عصبانی، خسته روحی، سرزنده، مردد بودن، بدخلق، ناامید، خسته جسمی، آزرده، دلسرد، خسته و از پا در آمده، افسرده، کسل، هوشیار، خشمگین، فعال و قدرتمند را در طیف: به‌هیچ‌وجه، کمی، نسبتاً، مقداری و شدیداً ارزیابی می‌کند که به ترتیب از صفر تا چهار نمره‌دهی شد. به این ترتیب که طبقه اول (به‌هیچ‌وجه) بیانگر فقدان آن حالت از خلق‌وخو است. در این پژوهش روایی آزمون با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ 0/90 به دست آمد [20].
در سطح آمار توصیفی، برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و تعیین ویژگی‌های جمعیت‌شناختی (از قبیل اطلاعات جمعیت‌شناختی، سن، جنسیت، پایه تحصیلی، وضعیت شغلی و ...) از شاخصه‌های گرایش مرکزی و پراکندگی استفاده شد. در بخش آمار استنباطی نیز از آزمون‌های کولموگروف-اسمیرنف، کای دو، آنووا و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. (P<0/05) داده‌ها با نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 22 تحلیل شد.
یافته‌ها
تعداد کل نمونه‌های پژوهش 196 نفر (102 نفر ورزشکار تنیس روی میز، 94 نفر ورزشکار بدمینتون) نفر با دامنه سنی 36-23 سال بودند. 39 نفر (20 درصد) از جامعه آماری نگران از دست دادن شغل خود بودند و 157 نفر (80 درصد) مابقی ترسی برای از دست دادن شغل خود نداشتند. مابقی نیز آزمایش کرونا نداده بودند. همچنین در جامعه آماری زن‌ها حدود 108 نفر (55 درصد) آزمایش کرونای آن‌ها منفی شده بود. همچنین شش نفر (3 درصد) آزمایش کرونای مثبت و مابقی آزمایشی انجام نداده بودند.
در رابطه با پای‌بندی به قرنطینه نتایج نشان داد که مردان به نسبت زنان رعایت دقیق و اجباری کمتری به نسبت زنان داشتند و مردان (78 نفر) با 39/7 درصد و زنان (97 نفر) با 49/6 درصد این مورد را رعایت می‌کردند (جدول شماره 1).
نتایج جدول شماره 2 نشان داد که تغییرات در متغیر تعداد جلسات تمرینی در هفته در حین قرنطینه و قبل از قرار گرفتن در طرح قرنطینه در زنان و مردان کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود و تقریباً در افرادی که به صورت میانگین سه روز در هفته تمرین در قبل از شرایط کرونایی داشته‌اند، بعد از ایجاد شرایط محدودیت‌های کرونایی کاهش 2/7 درصدی (پنج نفر) و در زنان کاهش 9/9 درصدی (نوزده نفر) مشاهده شده است.
نتایج جدول شماره 3 نشان داد که در متغیر شدت تمرین در روز در زنان و مردان از بسیار زیاد به کم، کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود.
نتایج جدول شماره 3 نشان داد که در متغیر میزان مدت تمرین در روز در زنان و مردان کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود و تقریباً در افرادی که بالای ده دقیقه در هر جلسه تمرین می‌کردند، کاهش 17 درصدی مشاهده شده است.
همچنین نتایج مربوط به آزمون همبستگی کای دو نشان داد که جنسیت بر تغییرات فعالیت بدنی در زنان نسبت به مردان اثرات معناداری دارد. در واقع، شرایط ایجاد‌شده در رابطه با موضوع کرونا منجر به کاهش فعالیت بدنی و پای‌بندی بیشتر جامعه زنان به قرنطینه نسبت به مردان شده است. این پای‌بندی در جامعه از نظر آماری معنادار است (P=0/001) (جدول شماره 4).
برای بررسی ارتباط حالات روانی مختلف با میزان تغییرات شدت تمرین و مدت تمرین در اثر کرونا از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج در جدول شماره 5 آمده است.
نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حالات خلقی مختلف با میزان تغییرات شدت تمرین در اثر کرونا ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. در واقع، شدت تمرینات ورزشی به نسبت مدت تمرینات ورزشی توانسته است حالت روانی را تحت تأثیر خود قرار دهد. هرچه شدت تمرینات افزایش داشته است، حالات روحی در کمترین مقدار خود قرار می‌گیرد.
بحث
هدف از مطالعه حاضر، ارتباط فعالیت بدنی و اختلالات خلقی در دوران قرنطینه عمومی طی شیوع بیماری کرونا در ورزشکاران راکتی بود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که بین حالات روانی مختلف با میزان تغییرات شدت تمرین ارتباط منفی و معناداری وجود دارد. در واقع، شدت تمرینات ورزشی به نسبت مدت تمرینات ورزشی توانسته حالت روانی را تحت تأثیر خود قرار دهد.
هرچه شدت تمرینات افزایش یابد، به افزایش احساسات منفی کمک کند. در واقع، شدت بالای تمرینات ورزشی به نسبت حجم تمرینات اثرات مخرب‌تری بر حالات روحی-روانی گذاشته است. نتایج نشان داده است که افسردگی با کاهش فعالیت بدنی ارتباط دارد و افراد افسرده از نظر جسمانی بی‌تحرک هستند و نسبت به افراد عادی سطح آمادگی جسمانی پایین‌تری دارند [21].
بنابراین شاید افراد افسرده کمتر موافق توصیه‌های تمرین بدنی باشند. در مجموع این‌طور می‌توان نتیجه‌گیری کرد که ورزش تأثیر مثبتی بر سلامت روان افراد سالم و بیمار دارد. فعالیت بدنی با سلامت روانی و کیفیت زندگی مانند خُلق، اضطراب و افسردگی، درک از خود و بهداشت روانی ارتباط دارد که نتایج این پژوهش با نتایج یافته‌های آقابابا و همکاران هم‌راستا است [10].
اگرچه فرایند دقیق تغییرات ناشی از ورزش در سلامت روانی معین نیست، ارزش ورزش برای ارتقا و تقویت سلامت روانی روشن است [22]. از طرفی، احتمالاً یکی از مدل‌های نظریِ تغییرات روانی-اجتماعی مربوط به ورزش (تسکین یا آرام‌سازی)، فعال‌سازی سیستم اعصاب مرکزی و ترشح اندورفین است. بالچین و همکاران بیان کردند که فعالیت بدنی، میزان متابولیسم پایه را افزایش می‌دهد، گردش خون را در سراسر بدن بهبود می‌بخشد، کالری مازاد را مورد استفاده قرار می‌دهد و با ترشح اندورفین، خلق‌وخو را بالا می‌برد [22].
دیگر یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد کاهش معناداری در تعداد جلسات تمرین در هفته در زنان و مردان وجود دارد و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده و تقریباً در افرادی که به صورت میانگین سه روز در هفته تمرین در قبل از شرایط کرونایی داشته‌اند، بعد از ایجاد شرایط محدودیت‌های کرونایی کاهش 2/7 درصدی و در زنان کاهش 9/9 درصدی مشاهده شده است.
نتایج نشان داد که در متغیر شدت تمرین در روز در زنان و مردان از بسیار زیاد به کم، کاهش یافته بود و این تغییرات به واسطه ایجاد شرایط کرونایی به وجود آمده بود. نتایج نشان داد به واسطه ایجاد اپیدمی کرونایی مدت جلسات تمرین در طول روز در زنان و مردان کاهش یافته بود. این در حالی بود که در افرادی که بالای ده دقیقه در هر جلسه تمرین می‌کردند کاهش 17 درصدی مشاهده شد. این نتایج با یافته‌های نبیل پور و همکاران همسو است. نتایج آن‌ها نشان داد شدت و مدت جلسات هفتگی فعالیت ورزشی در شرایط کرونایی نسبت به دوران قبل از آن کاهش معناداری داشته است [23].
یکی از راه‌های درمان و پیشگیری از مشکلات روانی، فعالیت بدنی و ورزش است. این در حالی است که عادت کردن به فعالیت بدنی منظم به عنوان عاملی مهم از نظر سلامت، علاوه بر سلامت جسم و روان می‌تواند آثار و نتایج اجتماعی در افراد به همراه داشته باشد [24].
همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد که 20 درصد از جامعه آماری نگران از دست دادن شغل خود به واسطه شیوع کرونا بودند و 8 درصد نیز ترسی برای از دست دادن شغل خود نداشتند. همچنین نتایج مربوط به آزمون همبستگی کای دو نشان داد که جنسیت بر تغییرات فعالیت بدنی در زنان به نسبت مردان اثرات معناداری دارد. در واقع، شرایط ایجاد‌شده در رابطه با موضوع کرونا به کاهش فعالیت بدنی و پای‌بندی بیشتر جامعه زنان به قرنطینه به نسبت مردان منجر شده است. این پای‌بندی در جامعه از نظر آماری معنادار است (0/001=P).
از نظر پای‌بندی به قرنطینه، بین مردان و زنان تفاوت معناداری وجود دارد. بر اساس نتایج این پژوهش زنان بیشتر تحت تأثیر انگیزش‌های درونی به انجام دادن و به نمایش گذاشتن رفتارهای خود (مانند مشارکت ورزشی) اقدام می‌کنند، ولی مردان بیشتر تحت تأثیر انگیزش‌های بیرونی هستند. همچنین یکی دیگر از دلایلی که می‌تواند منجر به دست یافتن به این نتایج باشد، نحوه گذراندن اوقات فراغت بین زنان و مردان است. به نظر می‌رسد تفاوت‌های جنسیتی در نحوه گذراندن اوقات فراغت اثرگذار باشد. البته نحوه گذراندن اوقات فراغت از محدودیت‌های تحقیق حاضر است.
به نظر می‌رسد پای‌بندی جامعه به رعایت پروتکل‌های بهداشتی منجر به بهبود شرایط روانی و سلامت آن‌ها می‌شود. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که در رابطه با پای‌بندی به قرنطینه مردان به نسبت زنان رعایت دقیق و اجباری کمتری به نسبت زنان داشتند و در این بین مردان با 39/7 درصد و زنان با 49/6 درصد این مورد را رعایت می‌کردند.
تحقیقات شی‌گی‌مورا و همکاران نشان می‌دهد مهارت‌های مقابله‌ای که عامل مهمی در حفظ بهداشت روانی سالم در فرد است، در شرایط استرس‌زا تحت تأثیر قرار می‌گیرند و در صورتی که فرد نتواند به خوبی از این مهارت‌های مقابله‌ای برای کنترل فشار روانی استفاده کند با مشکلات متعددی در زمینه بهداشت روان مواجه خواهد شد [6].
به نظر می‌رسد با توجه به عدم رعایت موارد قرنطینه‌ای مردان دچار مشکلات عدیده‌ای در آینده شوند که نیاز به بررسی و پژوهش در آینده دارد. در واقع، یکی از مهم‌ترین عواملی که سلامت افراد را به مخاطره می‌اندازد، فشار روانی زیاد و همراهی با تحمل کم افراد است و به باور دیدگاه‌های شناختی-رفتاری وقتی فردی با فشار روانی مواجه می‌شود از سه مرحله (هشدار، مقاومت و فروپاشی) عبور می‌کند [25] و فردی که قادر به رویارویی مناسب با انواع عوامل استرس‌زا نیست تا سرحد آشفتگی و فروپاشی در سلامتی جسمی و روانی ممکن است پیش رود.
به‌طور خلاصه تجربه فشار روانی برای مدتی طولانی می‌تواند سیستم ایمنی بدن انسان را تضعیف کرده و فرد را نسبت به بیماری‌ها آسیب‌پذیر کند که از نمونه‌های کوچک مانند سرماخوردگی تا نمونه‌های جدیدتر مانند کووید-19 را شامل می‌شود [26]. در واقع، موقعیت خلقی ناخوشایند موجب کاهش سلول‌های کشنده (لنفوسیت N.K) می‌شود و باعث تغییر در تعداد گلبول‌های سفید و مقدار آنتی‌بادی خون می‌شود [27].
یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که قرنطینه عمومی ورزشکاران می‌تواند اثرات مخربی بر حالات خلقی ورزشکاران بگذارد. با وجودی که این پژوهش از لحاظ زیربنای نظری دارای نوآوری است، اما با محدودیت‌هایی نیز مواجه شد، اول آنکه، این پژوهش تنها روی ورزشکاران تنیس روی میز و بدمینتون انجام گرفت؛ بنابراین نمی‌توان در خصوص تعمیم نتایج به سایر ورزشکاران اظهار نظر کرد. محدودیت دوم اینکه، نتایج حاصل از این پژوهش مبتنی بر همبستگی است؛ بنابراین تبیین و تفسیر نتایج به صورت علت و معلولی چندان منطقی نیست که با طراحی مطالعات آزمایشی در این زمینه می‌توان این محدودیت را برطرف کرد.
به نظر می‌رسد با رعایت پروتکل‌های بهداشتی، فعالیت‌های ورزشی با شدت متوسط می‌تواند تأثیر مطلوبی بر حالات خلقی ورزشکاران راکتی داشته باشد که این موضوع می‌تواند به رعایت هرچه بیشتر قوانین قرنطینه و فاصله‌گذاری اجتماعی کمک کند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
تمام اصول اخلاقی پژوهش در این مقاله رعایت شده و با کد IR.SSRC.REC.1399.070 به تصویب پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی رسیده است.
حامی مالی
این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی مصوب پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی است.
مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در طراحی، اجرا و نگارش همه بخش‌های پژوهش مشارکت داشته‌اند.
تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.
تشکر و قدردانی
از افراد شرکت‌کننده در این پژوهش و همچنین از پژوهشگاه تربیت‌بدنی و علوم ورزشی که از این طرح حمایت کردند، تشکر و قدردانی می‌شود.
References
1.Gralinski LE, Menachery VD. Return of the Coronavirus: 2019-nCoV. Viruses. 2020; 12(2):135. [DOI:10.3390/v12020135] [PMID]
2.Kucharski AJ, Russell TW, Diamond C, Liu Y, Edmunds J, Funk S, et al. Early dynamics of transmission and control of COVID-19: A mathematical modelling study. The Lancet Infectious Diseases. 2020; 20(5):553-8. [DOI:10.1016/S1473-3099(20)30144-4]
3.Nabilpour M, Sadegi F. [Comparison of some anthropometric and physiological indices of professional bodybuilding after recovery of Covid-19 disease and their clinical manifestations during exercise (Persian)]. Feyz Journal of Kashan University of Medical Sciences. 2021; 25(3):970-7. http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-4312-en.html
4.Nabilpour M, Pourrahim A, Aghababa A, soltanian L. [Maintaining the mental well-being of bodybuilders through physical activity within the restrictions of quarantine (Persian)]. Journal of Preventive Medicine. 2021; 8(2): 37- 47. http://jpm.hums.ac.ir/article-1-455-en.html
5.Rezaei S, Aghababa A, Rohani H, Nabilpuor M. [Effects of the Novel 2019 coronavirus outbreak (Covid-19) on the level of sports activities and mood of non-professional football players in Iran (Persian)]. Scientific Journal Of Organizational Behavior Management in Sport Studies. 2021; 7(4):29-42. https://fmss.journals.pnu.ac.ir/article_7592.html?lang=en
6.Aghababa A, Badicu G, Fathirezaie Z, Rohani H, Nabilpour M, Zamani Sani SH, et al. Different effects of the COVID-19 pandemic on exercise indexes and mood states based on sport types, exercise dependency and individual characteristics. Children. 2021; 8(6):438. [DOI:10.3390/children8060438] [PMID] [PMCID]
7.Reisi J, Aghababa A, Rohani H, Nabilpour M. [The effect of Covid -19 pandemic social distancing on physical activity and mood state of Isfahan citizens (Persian)]. Armaghane Danesh. 2021; 25(S1):861-80. http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3001-fa.html
8.Maleki H, Tabatabaie F, Bagherinik M, Azizmohamadi S, Laka S, Mohajeri Iravani M. [Some clinical features and supportive therapies in Covid-19 patients died in Hajar Hospital, Tehran, Iran (Persian)]. Complementary Medicine Journal. 2021; 11(2):154-65. [DOI:10.32598/cmja.11.2.1049.2]
9.Park SC, Park YC. Mental health care measures in response to the 2019 novel coronavirus outbreak in Korea. Psychiatry Investigation. 2020; 17(2):85-6. [DOI:10.30773/pi.2020.0058] [PMID] [PMCID]
10.Aghababa A, Zamani Sani SH, Rohani H, Nabilpour M, Badicu G, Fathirezaie Z, et al. No evidence of systematic change of physical activity patterns before and during the Covid-19 pandemic and related mood states among Iranian adults attending team sports activities. Frontiers in Psychology. 2021; 12:641895 [DOI:10.3389/fpsyg.2021.641895] [PMID] [PMCID]
11.Barari S, Caria S, Davola A, Falco P, Fetzer T, Fiorin S, et al. Evaluating COVID-19 public health messaging in Italy: Self-reported compliance and growing mental health concerns. MedRxiv. 2020; 1-19.[DOI:10.1101/2020.03.27.20042820]
12.Liu X, Kakade M, Fuller CJ, Fan B, Fang Y, Kong J, et al. Depression after exposure to stressful events: Lessons learned from the severe acute respiratory syndrome epidemic. Comprehensive Psychiatry. 2012; 53(1):15-23. [DOI:10.1016/j.comppsych.2011.02.003] [PMID] [PMCID]
13.Gianino MM, Nurchis MC, Politano G, Rousset S, Damiani G. Evaluation of the strategies to control COVID-19 pandemic in four European countries. Frontiers in Public Health. 2021; 9:700811. [DOI:10.3389/fpubh.2021.700811] [PMID] [PMCID]
14.Cooney GM, Dwan K, Greig CA, Lawlor DA, Rimer J, Waugh FR, et al. Exercise for depression. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2013; (9):CD004366. [DOI:10.1002/14651858.CD004366.pub6] [PMID]
15.Yoshikawa E, Nishi D, Matsuoka YJ. Association between regular physical exercise and depressive symptoms mediated through social support and resilience in Japanese company workers: A cross-sectional study. BMC Public Health. 2016; 16:553. [DOI:10.1186/s12889-016-3251-2] [PMID] [PMCID]
16.Long BC, Stavel Rv. Effects of exercise training on anxiety: A meta-analysis. Journal of Applied Sport Psychology. 1995; 7(2):167-89. [DOI:10.1080/10413209508406963]
17.de Oliveira Neto L, de Oliveira Tavares VD, Schuch FB, Lima KC. Coronavirus pandemic (SARS-COV-2): Pre-exercise screening questionnaire (PESQ) for telepresential exercise. Frontiers in Public Health. 2020; 8:146. [DOI:10.3389/fpubh.2020.00146] [PMID] [PMCID]
18.Wolff W, Martarelli CS, Schüler J, Bieleke M. High boredom proneness and low trait self-control impair adherence to social distancing guidelines during the COVID-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020; 17(15):5420. [PMID]
19.Cho MH. Preliminary reliability of the five item physical activity questionnaire. Journal of Physical Therapy Science. 2016; 28(12):3393-7. [DOI:10.1589/jpts.28.3393] [PMID] [PMCID]
20.Terry PC, Lane AM, Fogarty GJ. Construct validity of the Profile of Mood States - Adolescents for use with adults. Psychology of Sport and Exercise. 2003; 4(2):125-39. [DOI:10.1016/S1469-0292(01)00035-8]
21.Bond G, Stanton R, Wintour SA, Rosenbaum S, Rebar AL. Do exercise trials for adults with depression account for comorbid anxiety? A systematic review. Mental Health and Physical Activity. 2020; 18:100320. [DOI:10.1016/j.mhpa.2020.100320]
22.Balchin R, Linde J, Blackhurst D, Rauch HL, Schönbächler G. Sweating away depression? The impact of intensive exercise on depression. Journal of Affective Disorders. 2016; 200:218-21. [DOI:10.1016/j.jad.2016.04.030] [PMID]
23Shigemura J, Ursano RJ, Morganstein JC, Kurosawa M, Benedek DM. Public responses to the novel 2019 coronavirus (2019-nCoV) in Japan: Mental health consequences and target populations. Psychiatry and Clinical Neurosciences. 2020; 74(4):281-2. [PMCID]
24.Lachman ME, Agrigoroaei S. Promoting functional health in midlife and old age: Long-term protective effects of control beliefs, social support, and physical exercise. Plos One. 2010; 5(10):e13297. [DOI:10.1371/journal.pone.0013297] [PMID] [PMCID]
25.Eyre H, Baune BT. Neuroplastic changes in depression: A role for the immune system. Psychoneuroendocrinology. 2012; 37(9):1397-416. [DOI:10.1016/j.psyneuen.2012.03.019] [PMID]
26.Huang J, Zheng Y, Gao D, Hu M, Yuan T. Effects of exercise on depression, anxiety, cognitive control, craving, physical fitness and quality of life in methamphetamine-dependent patients. Frontiers in Psychiatry. 2020; 10:999. [DOI:10.3389/fpsyt.2019.00999] [PMID] [PMCID]
27.Yaribeygi H, Panahi Y, Sahraei H, Johnston TP, Sahebkar A. The impact of stress on body function: A review. EXCLI Journal. 2017; 16:1057-72. [PMID]
2.Kucharski AJ, Russell TW, Diamond C, Liu Y, Edmunds J, Funk S, et al. Early dynamics of transmission and control of COVID-19: A mathematical modelling study. The Lancet Infectious Diseases. 2020; 20(5):553-8. [DOI:10.1016/S1473-3099(20)30144-4]
3.Nabilpour M, Sadegi F. [Comparison of some anthropometric and physiological indices of professional bodybuilding after recovery of Covid-19 disease and their clinical manifestations during exercise (Persian)]. Feyz Journal of Kashan University of Medical Sciences. 2021; 25(3):970-7. http://feyz.kaums.ac.ir/article-1-4312-en.html
4.Nabilpour M, Pourrahim A, Aghababa A, soltanian L. [Maintaining the mental well-being of bodybuilders through physical activity within the restrictions of quarantine (Persian)]. Journal of Preventive Medicine. 2021; 8(2): 37- 47. http://jpm.hums.ac.ir/article-1-455-en.html
5.Rezaei S, Aghababa A, Rohani H, Nabilpuor M. [Effects of the Novel 2019 coronavirus outbreak (Covid-19) on the level of sports activities and mood of non-professional football players in Iran (Persian)]. Scientific Journal Of Organizational Behavior Management in Sport Studies. 2021; 7(4):29-42. https://fmss.journals.pnu.ac.ir/article_7592.html?lang=en
6.Aghababa A, Badicu G, Fathirezaie Z, Rohani H, Nabilpour M, Zamani Sani SH, et al. Different effects of the COVID-19 pandemic on exercise indexes and mood states based on sport types, exercise dependency and individual characteristics. Children. 2021; 8(6):438. [DOI:10.3390/children8060438] [PMID] [PMCID]
7.Reisi J, Aghababa A, Rohani H, Nabilpour M. [The effect of Covid -19 pandemic social distancing on physical activity and mood state of Isfahan citizens (Persian)]. Armaghane Danesh. 2021; 25(S1):861-80. http://armaghanj.yums.ac.ir/article-1-3001-fa.html
8.Maleki H, Tabatabaie F, Bagherinik M, Azizmohamadi S, Laka S, Mohajeri Iravani M. [Some clinical features and supportive therapies in Covid-19 patients died in Hajar Hospital, Tehran, Iran (Persian)]. Complementary Medicine Journal. 2021; 11(2):154-65. [DOI:10.32598/cmja.11.2.1049.2]
9.Park SC, Park YC. Mental health care measures in response to the 2019 novel coronavirus outbreak in Korea. Psychiatry Investigation. 2020; 17(2):85-6. [DOI:10.30773/pi.2020.0058] [PMID] [PMCID]
10.Aghababa A, Zamani Sani SH, Rohani H, Nabilpour M, Badicu G, Fathirezaie Z, et al. No evidence of systematic change of physical activity patterns before and during the Covid-19 pandemic and related mood states among Iranian adults attending team sports activities. Frontiers in Psychology. 2021; 12:641895 [DOI:10.3389/fpsyg.2021.641895] [PMID] [PMCID]
11.Barari S, Caria S, Davola A, Falco P, Fetzer T, Fiorin S, et al. Evaluating COVID-19 public health messaging in Italy: Self-reported compliance and growing mental health concerns. MedRxiv. 2020; 1-19.[DOI:10.1101/2020.03.27.20042820]
12.Liu X, Kakade M, Fuller CJ, Fan B, Fang Y, Kong J, et al. Depression after exposure to stressful events: Lessons learned from the severe acute respiratory syndrome epidemic. Comprehensive Psychiatry. 2012; 53(1):15-23. [DOI:10.1016/j.comppsych.2011.02.003] [PMID] [PMCID]
13.Gianino MM, Nurchis MC, Politano G, Rousset S, Damiani G. Evaluation of the strategies to control COVID-19 pandemic in four European countries. Frontiers in Public Health. 2021; 9:700811. [DOI:10.3389/fpubh.2021.700811] [PMID] [PMCID]
14.Cooney GM, Dwan K, Greig CA, Lawlor DA, Rimer J, Waugh FR, et al. Exercise for depression. The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2013; (9):CD004366. [DOI:10.1002/14651858.CD004366.pub6] [PMID]
15.Yoshikawa E, Nishi D, Matsuoka YJ. Association between regular physical exercise and depressive symptoms mediated through social support and resilience in Japanese company workers: A cross-sectional study. BMC Public Health. 2016; 16:553. [DOI:10.1186/s12889-016-3251-2] [PMID] [PMCID]
16.Long BC, Stavel Rv. Effects of exercise training on anxiety: A meta-analysis. Journal of Applied Sport Psychology. 1995; 7(2):167-89. [DOI:10.1080/10413209508406963]
17.de Oliveira Neto L, de Oliveira Tavares VD, Schuch FB, Lima KC. Coronavirus pandemic (SARS-COV-2): Pre-exercise screening questionnaire (PESQ) for telepresential exercise. Frontiers in Public Health. 2020; 8:146. [DOI:10.3389/fpubh.2020.00146] [PMID] [PMCID]
18.Wolff W, Martarelli CS, Schüler J, Bieleke M. High boredom proneness and low trait self-control impair adherence to social distancing guidelines during the COVID-19 pandemic. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020; 17(15):5420. [PMID]
19.Cho MH. Preliminary reliability of the five item physical activity questionnaire. Journal of Physical Therapy Science. 2016; 28(12):3393-7. [DOI:10.1589/jpts.28.3393] [PMID] [PMCID]
20.Terry PC, Lane AM, Fogarty GJ. Construct validity of the Profile of Mood States - Adolescents for use with adults. Psychology of Sport and Exercise. 2003; 4(2):125-39. [DOI:10.1016/S1469-0292(01)00035-8]
21.Bond G, Stanton R, Wintour SA, Rosenbaum S, Rebar AL. Do exercise trials for adults with depression account for comorbid anxiety? A systematic review. Mental Health and Physical Activity. 2020; 18:100320. [DOI:10.1016/j.mhpa.2020.100320]
22.Balchin R, Linde J, Blackhurst D, Rauch HL, Schönbächler G. Sweating away depression? The impact of intensive exercise on depression. Journal of Affective Disorders. 2016; 200:218-21. [DOI:10.1016/j.jad.2016.04.030] [PMID]
23Shigemura J, Ursano RJ, Morganstein JC, Kurosawa M, Benedek DM. Public responses to the novel 2019 coronavirus (2019-nCoV) in Japan: Mental health consequences and target populations. Psychiatry and Clinical Neurosciences. 2020; 74(4):281-2. [PMCID]
24.Lachman ME, Agrigoroaei S. Promoting functional health in midlife and old age: Long-term protective effects of control beliefs, social support, and physical exercise. Plos One. 2010; 5(10):e13297. [DOI:10.1371/journal.pone.0013297] [PMID] [PMCID]
25.Eyre H, Baune BT. Neuroplastic changes in depression: A role for the immune system. Psychoneuroendocrinology. 2012; 37(9):1397-416. [DOI:10.1016/j.psyneuen.2012.03.019] [PMID]
26.Huang J, Zheng Y, Gao D, Hu M, Yuan T. Effects of exercise on depression, anxiety, cognitive control, craving, physical fitness and quality of life in methamphetamine-dependent patients. Frontiers in Psychiatry. 2020; 10:999. [DOI:10.3389/fpsyt.2019.00999] [PMID] [PMCID]
27.Yaribeygi H, Panahi Y, Sahraei H, Johnston TP, Sahebkar A. The impact of stress on body function: A review. EXCLI Journal. 2017; 16:1057-72. [PMID]
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر موارد
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
مجله طب مکمل
اراک، سردشت، میدان بسیج، مجتمع دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی اراک، بال آبی، دفتر مجله طب مکمل
تلفن دفتر نشریه: 08634173524
ایمیل: journalcmjaarakmu.ac.ir
