دکتر مریم خاندان، دکتر خشایار حاج جعفری، خانم افسر فرود،
دوره ۱۳، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۲ )
چکیده
مقدمه: طب مکمل و جایگزین شامل عملکردهایی است که به طور متعارف در سیستم مراقبت‌های بهداشتی غالب ادغام نشده است. لذا به دلیل اقبال فراوان به آن، این مطالعه با هدف بررسی کاربرد انواع طب مکمل و جایگزین در زنان باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در سال ۱۴۰۲ انجام شد.
روش کار: در این مطالعه توصیفی مقطعی ۲۲۶ مادر باردار دارای پرونده بارداری در سامانه سیب از ۵۴ مرکز بهداشتی درمانی در چهار منطقه جغرافیایی شهر کرمان به صورت تصادفی ساده انتخاب و پس از کسب رضایتنامه آگاهانه، اطلاعات توسط پرسشنامه شامل اطلاعات جمعیت شناختی، نحوه، فراوانی، کاربرد، دلایل استفاده و اثربخشی طب مکمل و جایگزین جمع آوری و توسط نرم افزار SPSSV۲۳ تجزیه و تحلیل شدند. برای توصیف متغیرهای کیفی از تعداد و درصد فراوانی و جهت بررسی همزمان ارتباط مشخصات جمعیت شناختی و استفاده از طب مکمل و جایگزین از رگرسیون لجستیک استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد بیش از ۸۰ درصد زنان باردار (۱۸۹ نفر) از طب مکمل استفاده و بیش از ۴۰ درصد (۹۳ نفر) میزان تاثیرگذاری را زیاد گزارش کرده و بیش از ۸۰ درصد (۱۶۰ نفر) نیز حداقل یک روش را به کار برده بودند. بیشترین فراوانی استفاده، بخش گیاهان دارویی بود. بالغ بر ۷۸ درصد (۱۷۸ نفر) بدون مشورت پزشک از طب مکمل استفاده و شایع‌ترین دلیل استفاده، بی خطر بودن و عوارض کمتر گزارش شد. بیشترین فراوانی روش آشنایی با طب مکمل، از طریق خانواده، دوستان و آشنایان (۹۳/۶۵ درصد، ۱۴۹ نفر) و کمترین، متخصصان و مراقبین سلامت بود (۲۰/۶ درصد، ۱۴ نفر). بین هفته بارداری و استفاده از طب مکمل نیز ارتباط معنی داری مشاهده شد (۰۵/۰ P<).
نتیجه گیری: با توجه به خاستگاه طب مکمل و جایگزین در میان زنان باردار و تاثیرات بالقوه آن، پیشنهاد می‌گردد توصیه‌های در رابطه با استفاده از طب مکمل و جایگزین توسط مراقبین آموزش دیده ارائه شده و در این خصوص به تفاوت‌های فردی مادران باردار توجه بیشتری گردد.
