غلامرضا محمدسلطانی، سیمین همتی، محمد کمالینژاد، سید امیر حسین لطیفی، سید عبدالعلی موسویزاده،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۸ )
مقدمه موکوزیت ناشی از رادیوتراپی سر و گردن شیوع بالایی دارد. با وجود این، طب رایج در پیشگیری و درمان این ضایعه کاملاً موفق نبوده است. بنابراین، میتوان از توان بالقوه طب ایرانی، به منظور پیشگیری و درمان خوراکی یا موضعی این عارضه، استفاده کرد.
مواد و روش ها در این مطالعه کلیدواژههای موکوزیت، رادیوتراپی سر و گردن، قلاع و زخمهای دهانی در بین کتابهای مرجع و معتبر طب سنتی ایران مانند کتاب قانون، ذخیره خوارزمشاهی، الحاوی، خلاصه التجارب، طب اکبری، اکسیر اعظم، خلاصهالحکمه و مخزنالادویه و همچنین پایگاههای اطلاعاتی اسکوپوس، وبآو ساینس و پابمد از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۱۸ بررسی شد.
یافته ها با مقایسه زخمهای دهانی، از دیدگاه طب ایرانی موکوزیت ناشی از رادیوتراپی، بیشترین شباهت بین موکوزیت با قلاع دموی و بثور صغار متقرح است که البته هر دوی این ضایعات، درمان یکسانی دارند. به منظور پیشگیری و درمان این زخمها، راهکارهای مختلفی درخصوص اصلاح سبک زندگی توصیه شده است. علاوه بر این، با توجه به سبب گرمی و حرارت و خشکی در ایجاد موکوزیت، گیاهانی که باعث ایجاد خاصیت سردی و رطوبت و حفظ انسجام بافتی درکل بدن و ناحیه دهان میشوند، میتوانند با خاصیت ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی و آنتیبیوتیکی به صورت موضعی و خوراکی در پیشگیری و درمان موکوزیت استفاده شوند.
نتیجه گیری موکوزیت دهانی بیشترین شباهت را به قلاع دموی داشته و به دلیل دیدگاه متفاوت طب سنتی ایران به مقوله سلامت و بیماری، اصلاح سبک زندگی در کنار تدابیر درمانی در کنترل موکوزیت ناشی از رادیوتراپی سر و گردن میتواند راهگشا باشد.