TY - JOUR JF - CMJA JO - cmja VL - 9 IS - 2 PY - 2019 Y1 - 2019/9/01 TI - Major and minor diagnostic criteria of liver dystemperament in Iranian Traditional Medicine: A Qualitative Study TT - معیارهای ماژور و مینور تشخیصی سوءمزاجات کبد در طب سنتی ایران: یک مطالعه کیفی N2 - مقدمه: سوءِمزاج کبد یکی از مفاهیم اصلی و پایه در طبّ سنّتی ایران است. باوجوداین،‌ میزان اهمیت هر یک از معیارهای تشخیصی این بیماری و روش ارزیابی آن‌ها به‌روشنی مشخص نیست. هدف از این مطالعه تعیین معیارهای تشخیصی ماژور و مینور سوءِمزاجات کبد در طبّ سنّتی ایران است. مواد و روش‌ها: این پژوهش، یک مطالعۀ کیفی بر اساس مدل هیبرید یا ترکیبی از مطالعات نظری و تجربی است. در مرحلۀ نظری، پس از بررسی 11 کتاب از متون اصلی طبّ سنّتی ایران، پایگاه‌های علمی معتبر با کلیدواژه‌های «کبد» و «مزاج» به زبان فارسی و انگلیسی جست‌وجو شد. سپس در مرحلۀ تجربی، برای بررسی تجربۀ متخصصان طبّ سنّتی در تشخیص سوءِمزاجات کبد، با 16 متخصص طبّ سنّتی مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافتۀ چهره‌به‌چهره انجام شد. داده‌ها به روش تحلیل محتوای قراردادی تحلیل شد. سپس ,vd an , آوریآا میزان اهمیت و اولویت تشخیصی هر یک از علائم، به روش بحث گروهی با حضور 10 تا 12 نفر از اساتید ارزیابی شد. یافته‌ها: در این مطالعه 6 معیار ماژور و 6 معیار مینور برای سوءِمزاج گرم و سرد کبد و 8 معیار ماژور و 10 معیار مینور برای سوءِمزاج تر و خشک کبد تعیین شد. نتیجه‌گیری: برخی شاخص‌های تشخیصی ازجمله نبض و ادرار که اهمیت بالایی در متون دارند، هنوز کاربردی نشده‌اند. شاخص‌های فنوتیپ، رنگ بدن، عطش و برخی علائم نظیر احساس خستگی و کسالت و تضر و انتفاع سیستمیک مهم‌ترین نقش را در تعیین سوءِمزاج کبد دارند. انجام مطالعات بیشتر و اعتبارسنجی شاخص‌های مطرح‌شده و ابزارسازی جهت تعیین سوءِمزاجات کبد توصیه می‌شود. SP - 3668 EP - 3682 AU - hakimi, fatemeh AU - yaghmaei, farideh AU - zareiyan, armin AU - movahhed, mina AU - jafari, parisa AU - mokaberi nejad, roshanak AU - emaratkar, elham AU - namdar, hasan AU - asghari, majid AU - tansaz, mojgan AU - choopani, rasool AU - ilkhani, reza AU - shirbaigi, leila AU - alizadeh, mahdi AU - hashemi, mamak AU - khodadoost, mahmood AU - mojahedi, mortaza AD - Babol university of medical sciences KW - Ibn Sina KW - Diagnostic Tools KW - Criteria KW - Iranian Medicine KW - Complementary Medicine UR - http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-668-fa.html ER -