مقدمه: قاعدگی دردناک یا دیسمنوره یکی از شایع­ترین اختلالات در زنان است به طوری که بین 93-60 درصد از زنان به آن مبتلا می­باشند. جهت درمان آن در سراسر جهان از داروهای مسکن، گیاهان دارویی و ماساژدرمانی استفاده می­شود. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر مصرف گیاه توکلیجه بر درد دوران قاعدگی می­باشد.

  مواد و روش­ها: این مطالعه یک کارآزمایی بالینی تصادفی است که جهت تعیین اثر نوشیدن توکلیجه بر بهبود درد قاعدگی در بین دانشجویان دانشگاه آزاد تویسرکان انجام شده است. در این مطالعه با رعایت اخلاق در پژوهش، دانشجویان به روش نمونه­گیری تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل (هر گروه 45 نفر) تقسیم شدند. در گروه مداخله و کنترل، به افراد، دو روز قبل از قاعدگی و 3 روز اول قاعدگی روزی 3 بار 10 گرم گیاه توکلیجه و کنترل به صورت دم کرده داده ­شد و درمان برای مدت 3 ماه ادامه ­یافت. نتایج قبل از مداخله ، 1 و 3 ماه بعد از مداخله ثبت شد. ابزار اندازه­گیری درد در این مطالعه مقیاس دیداری ( Visual Analog Scale ) بود. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از نرم­افزار spss نسخه 16 و آزمون­های آماری تی مستقل و کای­دو انجام شد.

  یافته­ها: شدت درد در گروه مداخله پس از گذشت 1 و 3 ماه پس از مصرف توکلیجه نسبت به گروه کنترل ارتباط معنی­داری داشته است (001/0 = P )؛ بدین معنی که با مصرف توکلیجه شدت درد کاهش یافت.

  نتیجه­گیری: با توجه به نتایج این مطالعه به نظر می­رسد که مصرف توکلیجه بر تسکین درد قاعدگی مؤثر است و استفاده از این داروی گیاهی احتمالاً می­تواند جایگزین داروهای شیمیایی و عوارض ناشی از آن شود.