مقدمه: در گذشته جهت درمان و کاهش دیسمنوره­ی اولیه از داروهای ضدّ التهاب‌ غیر استروئیدی استفاده می‌شده است؛ اما امروزه استفاده از این داروها به دلیل دارا بودن عوارض گوارشی مورد تمایل نیست و استفاده از روش‌های طبّ مکمّل مانند تحریک الکتریکی و مکمّل‌های غذایی مثل کلسـیم، منیـزیم، ویتـامین E و ورزش مورد توجه قرار گرفته است. مطالعاتی در زمینه‌ی میزان کاهش درد در دیسمنوره انجام شده اما مطالعات کمی روی الگوی دیسمنوره وجود دارد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ یک مطالعه‌ی مورد - شاهدی است که بر روی 200 نفر (69 نفر در گروه مورد و 131 نفر در گروه شاهد) انجام شد. معیارهای ورود به مطالعه به این شرح بود: مجـرد بودن افراد، قرار داشتن در محدوده­ی سنّی بین 20 تـا 30 سـال، شـروع درد قاعدگی قبل از 21 سالگی، دارا بودن سیکل‌های قاعـدگی منظم، انجام ورزش منظم حداقل 2 روز در هفته به مدت یک سال در گروه مورد و نداشتن سابقه‌ی بیماری رحمی. پـس از دریافـت معرفی‌نامه از مدیریت پژوهش دانشگاه نمونه‌گیری در خوابگاه‌ها انجام شد. ابزارهای گرداوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه‌ی مقیاس درد، Wong-Baker Faces Rating (WBS) و مقیاس Verbal Multidimensional Scoring System (VMS) برای شدت علائم همراه دیسمنوره بود و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمایش‌های کای دو، تی تست و نسبت شانس استفاده شد.

یافته‌ها: گروه بدون ورزش 13 برابر نسبت به گروه ورزش درد داشتند . در روز اول قاعدگی  (36/75 %) 52 نفر در روز اول و (71/97 % )  128 در گروه شاهد  درد داشتند (001/0=p). از نظر مصرف مسکّن میانگین مصرف در گروه مورد در روز دوم 19/0 ±(55/0) و در شاهد 71/ 0 ± 0/1 بود (001/0=p)؛ اما تفاوت معنی‌داری در میزان خون­ریزی در 3 روز اول و کاهش علائم همراه دیسمنوره در گروه‌ها دیده نشد.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد ورزش می‌تواند روی الگوی دیسمنوره از نظر بهبود درد، شدت درد و مصرف مسکّن مؤثر باشد؛ اما بر روی میزان خون­ریزی و علائم همراه مؤثر نیست.