مقدمه: قاعدگی دردناک یکی از مشکلات شایع زنان است که با کاهش عملکرد تحصیلی و فعّالیت‌های اجتماعی همراه است. داروهای شیمیایی و طبّ مکمّل و جایگزین به‌طور شایع در درمان دردهای قاعدگی استفاده می‌شوند؛ اما اطلاعات دقیقی در باره‌ی فراوانی و انواع این روش‌ها موجود نیست. هدف این مطالعه، مقایسه‌ی فراوانی استفاده از درمان‌های دارویی و طبّ مکمّل و جایگزین در تسکین دردهای قاعدگی اولیه است.

مواد و روش­ها: این مطالعه‌ی مقطعی- مقایسه‌ای در دبیرستان‌های شهر لار انجام شد. واحدهای پژوهش 494 دختر نوجوان بودند و میانگین سنّی آن­ها 94/0 93/15 بود. روش نمونه‌گیری در این مطالعه، طبقه‌ای دومرحله‌ای بود. داده‌ها با استفاده از یک پرسش‌نامه‌ی پژوهشگر ساخته جمع‌آوری شدند و با آمار توصیفی، آزمون‌های کای‌اسکوئر و آنالیز واریانس یک‌طرفه در نرم‌افزار SPSS نسخه‌ی 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

یافته­ها: فراوانی مصرف داروهای شیمیایی 34 (6/9%) بود که با فراوانی استفاده از طبّ مکمّل به میزان 118 (23/9%) و طبّ جایگزین به میزان 279 (56/5%) تفاوت آماری معنی‌دار داشت (0/00=p). گیاهان دارویی ازجمله زنیان، بابونه، مروه­ی تلخ و ترکیباتی از آن‌ها با فراوانی 316 (65/15%) رایج‌ترین درمان‌های غیر دارویی مورد استفاده بودند.

نتیجه‌گیری: فراوانی استفاده از طبّ جایگزین و مکمّل در کاهش دردهای قاعدگی نسبتاً بالا بود. این یافته‌، نشان‌دهنده‌ی لزوم انجام مطالعات مداخله‌ای بیشتر در زمینه‌ی اثربخشی این درمان‌ها و آموزش دختران نوجوان و خانواده‌ی آن‌ها در این زمینه است.