آدرس ایمیل خود را وارد نمایید
ثبت
پیام خود را بنویسید
دوره 13، شماره 4 - ( 11-1402 )
جلد 13 شماره 4 صفحات 27-21 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rajabnejad M R, Seyfaie M. Investigation of Seyyed Ismail Jurjani's Views on the Concept of Melancholia. cmja 2024; 13 (4) :21-27
URL: http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-951-fa.html
URL: http://cmja.arakmu.ac.ir/article-1-951-fa.html
رجب نژاد محمدرضا، سیفایی متانت. بررسی دیدگاه‌های سید اسماعیل جرجانی در چیستی مفهوم مالیخولیا. فصلنامه طب مکمل. 1402; 13 (4) :21-27
1- گروه تاریخ علوم پزشکی، موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل، دانشکده طب سنتی، دانشگاه علوم پزشکی ایران
2- کارشناس ارشد تاریخ علوم پزشکی، پژوهشگر تاریخ علوم پزشکی، تهران، ایران ، m.seyfaie1@gmail.com
2- کارشناس ارشد تاریخ علوم پزشکی، پژوهشگر تاریخ علوم پزشکی، تهران، ایران ، m.seyfaie1@gmail.com
چکیده: (198 مشاهده)
مقدمه: مالیخولیا، در طب ایرانی نام بیماری‌ای است که توسط اکثر طبیبان دوره اسلامی شرح داده شده است. این طبیبان، مالیخولیا را جزو بیماری‌های مغز طبقه‌بندی کرده‌اند. اکثر طبیبان این دوره، مالیخولیا را علتی سوداوی دانسته‌اند که در آن افکار و عقاید از مسیر طبیعی خود به سمت فساد و خوف تغییر می‌یابد.
روش کار: این پژوهش به روش کتابخانه‌ای با هدف بررسی دیدگاه و نظرات سید اسماعیل جرجانی طبیب قرن 5-6 ق/11 م در موضوع چیستی مفهوم مالیخولیا انجام شده است. بدین منظور کتاب‌های تألیفی جرجانی که به شرحی از مالیخولیا پرداخته است مانند «ذخیره خوارزمشاهی، خفی علائی، الاغراض الطبیه و المباحث العلانیه، و یادگار» مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین از نرم‌افزار نور جهت بررسی واژه‌های «مالیخولیا»، «مالنخولیا»، «ملنخولیا» و «ماخولیا» در این کتاب‌ها استفاده شده است.
یافته‌ها: جرجانی تغییر مزاج مغز از غلبه خلط سودا را سبب بروز این بیماری دانسته است. وی شخص مبتلا به اختلال مالیخولیا را فردی می‌داند که بدون علت و سبب ظاهری، بداندیش، ترسان، اندوه‌مند، کوفته خاطر و تنگ دل است. جرجانی علامت‌های نفسانی شخص مبتلا به مالیخولیا را در ماهیت خلط سودا دانسته است.
نتیجه‌گیری: جرجانی به دو نوع مالیخولیای مغزی و مالیخولیا مشارکتی اشاره کرده است. در بحث اعضای مشارکتی، نظر جرجانی در «الاغراض»، تکمیل کننده نظر وی در «ذخیره» است. همچنین براساس دیدگاه جرجانی، جهت بهبود علامت‌های نفسانی مبتلایان به ماهیت خلط سودا توجه داشت و به اصلاح خلط سودای ناطبیعی در بدن پرداخت.
روش کار: این پژوهش به روش کتابخانه‌ای با هدف بررسی دیدگاه و نظرات سید اسماعیل جرجانی طبیب قرن 5-6 ق/11 م در موضوع چیستی مفهوم مالیخولیا انجام شده است. بدین منظور کتاب‌های تألیفی جرجانی که به شرحی از مالیخولیا پرداخته است مانند «ذخیره خوارزمشاهی، خفی علائی، الاغراض الطبیه و المباحث العلانیه، و یادگار» مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین از نرم‌افزار نور جهت بررسی واژه‌های «مالیخولیا»، «مالنخولیا»، «ملنخولیا» و «ماخولیا» در این کتاب‌ها استفاده شده است.
یافته‌ها: جرجانی تغییر مزاج مغز از غلبه خلط سودا را سبب بروز این بیماری دانسته است. وی شخص مبتلا به اختلال مالیخولیا را فردی می‌داند که بدون علت و سبب ظاهری، بداندیش، ترسان، اندوه‌مند، کوفته خاطر و تنگ دل است. جرجانی علامت‌های نفسانی شخص مبتلا به مالیخولیا را در ماهیت خلط سودا دانسته است.
نتیجه‌گیری: جرجانی به دو نوع مالیخولیای مغزی و مالیخولیا مشارکتی اشاره کرده است. در بحث اعضای مشارکتی، نظر جرجانی در «الاغراض»، تکمیل کننده نظر وی در «ذخیره» است. همچنین براساس دیدگاه جرجانی، جهت بهبود علامت‌های نفسانی مبتلایان به ماهیت خلط سودا توجه داشت و به اصلاح خلط سودای ناطبیعی در بدن پرداخت.
فهرست منابع
1. Jurjani SI, 2. Yusefpour M, Esfahani, Mohammad Mahdi, Kamalinejad, Mohammad, Shams, Jamal. Investigating the historical course of causes and types of melancholia in Iranian medicine and comparing it with depression in common medicine. Journal of Islamic and Iranian Traditional Medicine. 2016; 7 (3): 317-325., 3. Rajabnejad M.R SMMaihiftpotpotIp-AHJoI, 4. Al-Azdi A. Kitab al-Ma'a. Tehran: Research Institute for Islamic & Complementary Medicine IUoMSVIA, 5. Rhazes. Al-Mansouri fi al-Tibb. Kuwait: The Arab League Educational CaSOIA, https://cgie.org.ir/fa/article/235042/اسحاق-بن-عمران KYIIIEoIVAaU, et al. Zakhireye Khwarazmshahi. Vol.6. Qom: Institute of Natural Medicine Rehabilitation [In Persian]2012.
2. Yusefpour M, Esfahani MM, Kamalinejad M, Shams J. Investigating the historical course of causes and types of melancholia in Iranian medicine and comparing it with depression in common medicine. J Islam Iran Trad Med. 2016;7(3):317-325.
3. Rajabnejad MR, Seyfaie M. Melancholia and its historical investigation from the perspective of the physicians of the Islamic period (4-7 A.H.). J Islam Iran Trad Med. 2023;14(1):1-9.
4. Al-Azdi A, Kitab al-Ma'a. Tehran: Research Institute for Islamic & Complementary Medicine [In Arabic]. Iran Univ Med Sci. 2008;3.
5. Al-Mansouri fi al-Tibb R. Kuwait: The Arab League Educational, Cultural and Scientific Organization [In Arabic]1987.
6. Keramati Y. Ishaq Ibn Imran. Encycl Iran. 2020;3.
7. Jurjani I. Available from: https://fa.wikipedia.org.
8. Beyhaqi A. Available from: https://fa.wikipedia.org/wiki/.
9. Safa Z. A History of Iranian Literature of the Islamic ERA (From the Middle of the Fifth Century to the Beginning of the Seventh Century A. H.). Tehran: Ferdows; [In Persian]. 1990;2.
10. Ruholahi H, Jurjani E. Encyclopaedia of Iran. 17. 2019.
11. Mostafavi Kashani J. The collection of Dr. Seyed Jalal Mostafavi Kashani's works. Vol.6. (Solving the intractable problem of medicine - a review of Harrison's book of internal medicine. Compile and arrange: Matanat Seyfaie). [In Persian]. Pub Novin Pajooh Sina. 2016.
12. Ghasemlu F, Jurjani. Encyclopedia of Islamic World.2014.
13. Edward G. Browne. Arabian Medicine. Translated into Persian by Masoud Rajabnia. Tehran: Book translation and publishing company. [In Persian]. 1958.
14. Jurjani SI, Khwarazmshahi Z. Qom: Institute of Natural Medicine Rehabilitation [In Persian]. 1. 2012.
15. Mostafavi Kashani J. The collection of Dr. Seyed Jalal Mostafavi Kashani's works. Vol. 8. (Zakhireye Khwarazmshahi. The third book - the first part. Correction: Matanat Seyfaie). Tehran: Publishers of novin pajooh sina. [In Persian]. 2017.
16. Encyclopaedia of Islamic World. Islamic Encyclopedia Foundation, taken from the article "Ismail bin Hossein Jurjani" [cited 4606]. Available from: https://fa.wikifeqh.ir/.
17. Jurjani SI, Khofi Alayee. (Correction: Ali Akbar Velayati, Mahmoud Najmabadi). Tehran: Ettelaat; [In Persian]. 1990.
18. Medical_and_investigative_purposes. Available from: https://fa.wikinoor.ir/wiki.
19. Jurjani SI. Al-Aghraljḍ al-Ṭibbiljyah wa al-Mabaljhith al-Alaljiljyah. Tehran: Iran Culture Foundation Publications; [In Persian]1966.
20. Yadgar_in_medical_knowledge. Available from: https://fa.wikinoor.ir › wiki.
21. Jurjani SI. Yadegar dar danesh-e pezeshki va darousazi. (Correction: Mehdi Mohaghegh). Tehran: University of Tehran, Institute of Islamic Studies; [In Persian]2002.
22. Mohammad Baqer F, Keshavarz M, Taqa M. Headache involving the stomach in sources of traditional Iranian medicine. Headache Involv Stomach Sources Trad Iran Med. 2011;1(4):383-390.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
مجله طب مکمل
اراک، سردشت، میدان بسیج، مجتمع دانشگاهی دانشگاه علوم پزشکی اراک، بال آبی، دفتر مجله طب مکمل
تلفن دفتر نشریه: 08634173524
ایمیل: journalcmjaarakmu.ac.ir
