مقدمه
فتق (هرنی) شامل بیرون‌زدگی یک ارگان، بافت یا بخشی از یک ارگان است که از طریق ساختاری که به طور طبیعی آن را دربرمی‌گیرد، ایجاد می‌شود. اغلب فتق‌ها در خارج از محوطه صفاق ایجاد می‌شوند. سالانه در ایالات متحده حدود 700 هزار عمل ‌ترمیم فتق اینگوئینال انجام می‌شود. این بیماری در هر سن و جنسی می‌تواند بروز کند. شایع‌ترین نوع فتق، فتق‌های اینگوئینال غیرمستقیم هستند که عمدتاً در مردها ظاهر می‌شوند. فتق‌های برشی یا ونترال معمولاً در بیمارانی که بعد از جراحی زخم‌شان بهبود نیافته، پدیدار می‌شوند. بیشترین احتمال ابتلا به فتق نافی در بیماران چاق یا باردار است [1]. 
به طور کلی 75 درصد از فتق دیواره شکم در ناحیه کشاله ران دیده می‌شود که از این میان 95 درصد هرنی‌های اینگوئینال مابقی هرنی فمورال هستند. ریسک کلی ابتلا به هرنی ناحیه کشاله ران در طول زندگی در مردان 15 درصد و در زن‌ها کمتر از 5 درصد است [2]. درمان فتق‌های اینگوئینال، جزئی از تاریخچه و وضعیت فعلی جراحی عمومی است. تکامل تدریجی درمان فتق‌های اینگوئنیال به ‌موازات پیشرفت‌های تکنیکی در این زمینه رخ‌ داده است. مهم‌ترین پیشرفت‌های تأثیرگذار بر ترمیم فتق اینگوئینال استفاده از مواد پروستیتک در روش‌های ترمیمی است [3]. در 2 دهه اخیر به کنترل درد حاد بعد از جراحی توجه ویژه‌ای شده است [4]. 
درد بعد از جراحی در صورت عدم کنترل می‌تواند طیفی از تأثیرات حاد و مزمن را ایجاد کند. تعدیل درد بعد از عمل، به‌خصوص با بعضی از رژیم‌های خاص، مرگ‌ومیر هنگام و بعد از عمل را کاهش می‌دهد [5]. درد بعد از عمل باعث سرکوب سیستم ایمنی شده و هیپرگلیسمی همراه با آن ممکن است باعث کاهش سرعت در ترمیم زخم ناشی از عمل جراحی ‌شود [6]. عدم کنترل درد موجب فعال شدن سیستم سمپاتیک شده و به دنبال آن مصرف اکسیژن میوکارد افزایش می‌یابد و موجب افزایش خطر ایسکمی میوکارد می‌‌شود. افزایش فعالیت سیستم سمپاتیک موجب تأخیر در بازگشت حرکات گوارشی می‌شود که در ایجاد ایلئوس فلجی نقش دارد [7]. 
کنترل درد حاد (دردی که به دنبال آسیب بافتی مرتبط با جراحی رخ می‌دهد و احتمال دارد حتی تا 3 ماه این درد همراه بیمار باشد) [8] بعد از جراحی و پیشگیری از وقوع آن نقش مهمی در کمتر شدن دوره نقاهت کوتاه‌مدت و میان‌مدت دارد. مخدرها استاندارد طلایی در درمان درد هستند. در عمل، استفاده از ضددردهای اپیوییدی محدودیت‌هایی مانند ایجاد تحمل یا عوارض جانبی نظیر تهوع، استفراغ، آرام‌بخش یا نارسایی تنفسی به همراه دارد [9].
منابع متعددی در طب سنتی ایران و طب مردمی بر اثرات ضددردی کاهو اشاره دارند. کاهو یک گیاه 2 لپه‌ای متعلق به خانواده Asteraceae و زیرخانواده Chicorideae است [10]. محل اولیه و اصلی تجارت این گیاه در جنوب غرب آسیا قرار دارد و مرکز اصلی کشت آن منطقه مدیترانه است. این گیاه از حدود 2000 سال قبل از میلاد مسیح کشت می‌شده است. این گیاه یک سبزی برگ‌دار مهم است که برای سالاد و رژیم غذایی استفاده می‌شود و در ایران نیز می‌روید [11]. 
در کتب طب سنتی، عارضه جانبی برای این گیاه مشخص نشده است. همچنین اثرات ضد‌درد کاهو و تخم آن در کتاب قانون در طب و تحفه الحکیم ذکر شده است [12]. گیاهان ضد‌درد از خانواده خشخاش نیز بسیار مورد توجه بوده‌اند، اما به علت عوارض جانبی کمتر، کاهو بررسی شده است [13]. عصاره از شیره ساقه کاهو تازه استخراج می‌شود که خاصیت ضدالتهابی دارد. لاکتوکاریوم که شیره تغلیظ‌شده این گیاه و گونه‌های دیگر آن است، سمیّتی کمتر از تریاک دارد و مسکّن خوبی برای قاعدگی دردناک است. مصرف کاهو در درمان بی‌خوابی، تپش قلب و آرامش اعصاب مؤثر بوده و درد معده را تسکین می‌دهد [14]. شربت کاهو در سال 2004 توسط شرکت سنابل دارو در ایران تهیه‌ شده و خواص ضددرد و ضدالتهابی آن در مطالعه حیوانی محقق شده است [15]. این مطالعه‌ با هدف بررسی اثرات شربت کاهو خوراکی به ‌عنوان درمان کمکی در کاهش درد پس از عمل جراحی فتق کشاله ران انجام شد.
مواد و روش‌ها
مطالعه حاضر و آزمایش آن بعد از اخذ شناسه اخلاق IR.ARAKMU.REC.1396.239 و شناسه ثبت کارآزمایی بالینی IRCT20161017030336N5 در بیمارستان ولیعصر اراک در 6 ماهه اول سال 1397 انجام شد. این مطالعه‌ یک کارآزمایی بالینی 3 سوکور است. 70 بیمار نامزد جراحی فتق کشاله ران مراجعه‌‌کننده به بیمارستان ولیعصر اراک با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده و سپس با تکمیل فرم رضایت کتبی، آگاهانه وارد مطالعه شدند. 
بیماران مبتلا به فتق کشاله ران توسط پرستار بخش به صورت تصادفی با استفاده از جدول اعداد تصادفی به 2 گروه تقسیم شدند. نحوه تصادفی‌سازی بدین شرح است: اعداد زوج جدول تصادفی برای گروه آزمایش و اعداد فرد برای گروه کنترل در نظر گرفته شدند. سپس روی یکی از اعداد دست گذاشته می‌شود و اعداد ثبت‌شده به گروه‌ها تخصیص داده می‌شود. گروه آزمایش شربت کاهوی ساخت شرکت سنابل دارو را 3 بار در روز توسط رزیدنت جراحی در بخش جراحی (هر 8 ساعت) از 3 روز قبل از جراحی به مقدار 0/1 میلی‌لیتر در کیلوگرم دریافت کردند. برای گروه کنترل شیشه‌های متحدالشکل ‌پلاسبوی قهوه‌ای رنگ مشابه با همان رنگ، بو و مزه توسط همان شرکت دارویی تهیه و به بیماران تجویز شد. برچسب‌ A یا‌ B روی شیشه‌ها توسط شرکت دارویی زده شده که هیچ فردی از محتویات آن آگاه نبود. تجویز شربت کاهو و پلاسبو 8 ساعت قبل از عمل قطع شد و بعد از عمل بلافاصله بعد از شروع تغذیه مجدداً یک دُز تجویز شد. 
میزان درد ‌بر اساس مقیاس VAS [16] در ریکاوری و در ساعت‌های 1‌، 2‌، 4‌، 6‌، 12 ‌و 24 پس از عمل توسط رزیدنت اندازه‌گیری شد. مقیاس ۰ بیان‌کننده کمترین و 10 بیشترین مقدار بود. در صورت امتیاز بیش از 3 در هر زمان پس از جراحی به بیماران 2 گروه 0/5 تا 1 میلی‌گرم در کیلوگرم مورفین‌ تجویز شد (‌بر حسب شدت درد‌) و مقدار کلی تجویز دارو و زمان دریافت ثبت شد. 
آنالیز آماری
داده‌ها در نرم‌افزار SPSS نسخه 24 وارد شد. سپس نرمال داده‌ها بررسی شد و آزمون‌های پارامتری و ناپارامتری بر حسب نوع متغیر اندازه‌گیری شد. شاخص‌های مرکزی و پراکندگی محاسبه شد. آزمون‌های آماری کای‌دو و تی‌تست و آنالیز واریانس تکراری استفاده شد. مقدار P<0/05 به عنوان سطح معناداری تلقی شد.
یافته‌ها 
میانگین سن بیماران 10±53/9 سال و 56 درصد از آن‌ها مرد بودند. در 2 گروه از لحاظ سن و جنسیت تفاوت معناداری وجود نداشت (P>0/05). میانگین وزن در گروه بیماران استفاده‌کننده از شربت کاهو 10/007±75/41 کیلوگرم و در گروه بیماران استفاده‌کننده از پلاسبو 10/007±75/41 کیلوگرم بود. اختلاف معناداری بین 2 گروه از نظر وزن مشاهده نشد (P>0/05). 
بیماران شرکت‌کننده در گروه آزمایش، 71/7 درصد هرنی یک‌طرفه که 45 درصد هرنی سمت راست و 26/7 درصد هرنی سمت چپ و 28/3 درصد هرنی دو‌طرفه داشتند. بیماران گروه کنترل دچار 82 درصد هرنی‌ یک‌طرفه که 54/7 درصد، هرنی سمت راست، 28/1 درصد هرنی سمت چپ و 17/2 درصد هرنی دو‌طرفه داشتند. از نظر آماری در توزیع افراد با هرنی‌های یک‌طرفه ‌چپ و راست ‌و هرنی ‌دو‌طرفه در 2 گروه جراحی‌شده اختلاف معناداری ‌وجود ندارد (P>0/05).
تصویر شماره 1 روند زمانی شدت درد در گروه‌ها را نشان می‌دهد.

در همه زمان‌های بررسی‌شده، شدت درد به طور معناداری‌(P<0/001) بیشتر از گروه آزمایش بود که نشان‌دهنده اثربخشی شربت کاهو برای کاهش درد است. بیماران تحت درمان با شربت کاهو در گروه آزمایش 1 ساعت بعد از عمل میانگین میزان درد بر اساس مقیاس آنالوگ بصری برای گروه آزمایش 0/86±2/41 و در گروه پلاسبو 1/17±3/22 اندازه‌گیری شد.
میانگین میزان درد، 2 ساعت بعد از جراحی در گروه آزمایش، 0/94±2/84 و همچنین در گروه پلاسبو 1/28±3/72 اندازه‌گیری شد که در نتایج، تفاوت معناداری با 1 ساعت قبل مشاهده نشد. میانگین میزان درد، 4 ساعت بعد از جراحی در گروه آزمایش 1/34±3/63 و همچنین در گروه کنترل 1/57±4/58 اندازه‌گیری شد. 6 ساعت بعد از جراحی در گروه آزمایش میانگین میزان درد 55/1±83/4 و در گروه کنترل 03/2±11/5 اندازه‌گیری شد. 12 ساعت بعد از جراحی در گروه آزمایش میانگین میزان درد در گروه آزمایش 0/59±1/61 همچنین در گروه کنترل 2/19±7/01 اندازه‌گیری شد. نتایج نشان‌دهنده افزایش معنادار میزان درد در طی ساعات 2 تا 12 پس از جراحی بود.
میانگین میزان درد، 24 ساعت بعد از جراحی در گروه آزمایش 0/68±1/94 و همچنین در گروه کنترل 2/75±8/13 اندازه‌گیری شد که به طور معناداری نسبت به ساعات قبلی به شدت کاهش پیدا کرده است و این نشان می‌دهد بهترین زمان اثر ضد‌دردی شربت کاهو 24 ساعت پس از جراحی است.
در گروه کنترل، شاهد سیر افزایش میزان درد در طی زمان‌های بررسی‌شده بودیم. نتایج آزمون آماری آنالیز واریانس مکرر نیز تأیید کرد در طی زمان‌های بررسی‌شده استفاده از شربت کاهو در کاهش درد پس از جراحی مؤثر بوده است (جدول شماره 1).


بحث 
این مطالعه با هدف تأثیر عصاره کاهوی خوراکی در کاهش درد پس از عمل جراحی فتق کشاله ران انجام شد. در مطالعه حاضر بین‌ بیماران‌ 2 گروه آزمایش و کنترل از نظر سن، جنس و وزن و همچنین سَمت مبتلا به هرنی اختلاف معناداری وجود نداشت. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تجویز شربت کاهو از 3 روز قبل از جراحی فتق کشاله ران و ادامه آن بعد از دوره ریکاوری به دنبال جراحی به صورت معناداری باعث کاهش درد بعد از جراحی در سایر ساعت‌ها شده است. ‌نکته قابل ملاحظه در این مطالعه تفاوت معنادار (0/001=P)، تأثیر شربت کاهو در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در ساعت 12 و 24 بعد از جراحی است.
تحقیقات دهه‌های اخیر نشانگر توجه خاص درباره داروهای ضد‌درد است که در این میان می‌توان از مسکّن‌های سنتی نیز بهره گرفت. برخی از مطالعات از وجود مواد آنتی‌اکسیدان و فلاونوئید‌ها و ترکیبات فنلی در کاهو خبر می‌دهند [17, 18]. همچنین در کاهو سسکی‌ترپن‌هایی وجود دارد که اثرات ضد‌التهابی دارد [19]. تأثیر ضد‌دردی فلانوئیدها و ترکیبات فنلی در گیاهان به اثبات رسیده است [20, 21]. 
می‌توان این‌گونه بیان کرد که اثر ضد‌دردی این گیاه به خاطر مواد ذکر‌شده است. همچنین ترکیب لاکتوکپکرین که از نوع دیگر کاهو Lactuca Virosa گرفته شده است، خاصیت ضد‌درد دارد [22, 23]. کاهو، گاما آمینو بوتیریک دارد. احتمالاً اثر ضد‌دردی این ترکیب مربوط به تغییر بیان گیرنده‌های گابا در سیستم عصبی مرکزی است. گیرنده‌های گاما آمینوبوتریک اسید از نوع گابا A و گیرنده کولینرژیک از نوع نیکوتینی نقش مهمی بر بی‌دردی در طناب نخاعی دارد [24]. 
نوروزی‌نیا و همکاران در سال 2012، مطالعه‌ای با هدف مقایسه اثر شیاف دیکلوفناک و پتیدین عضلانی در رفع درد بعد از جراحی فتق اینگوئینال انجام دادند. تسکین درد نسبتاً در هر 2 گروه مشابه بود. بیماران گروه پتیدین در 2 ساعت بعد از عمل به مخدر بیشتری نسبت به گروه دیکلوفناک نیاز داشتند 
(0/03=P). بی‌دردی از پیش ایجاد‌شده با 100 میلی‌گرم شیاف دیکلوفناک که پس از القای بیهوشی تجویز می‌شود، موجب ایجاد بی‌دردی بعد از عمل با حداقل بازگشت درد در محل جراحی فتق اینگوئینال می‌شود [25].
توکلی و همکاران در سال 2011، مطالعه‌ای با هدف بررسی تأثیر طب سوزنی بر میزان درد پس از اعمال جراحی اینگوئینال انجام دادند که شدت درد بیمار را بر اساس معیار 10 قسمتی استاندارد VAS ثبت کرد. تعداد 90 بیمار در این پژوهش بررسی شدند. در این پژوهش مشخص شد طب سوزنی در بیمارانی که تحت عمل جراحی اینگوئینال قرار می‌گیرند، باعث کاهش شدت درد پس از جراحی و کاهش نیاز به مواد مخدر جهت تسکین درد می‌شود [26].
اسماعیل و همکاران در سال 2015، مطالعه‌ای با هدف تأثیر ضد‌دردی و ضدانعقادی سوسپانسیون کاهو در موش‌ها انجام دادند. در این مطالعه موش‌ها تحت درمان با برگ کاهو و سوسپانسیون کاهو قرار گرفتند. نتایج نشان داد استفاده از سوسپانسیون می‌تواند تأثیر ضد‌دردی و ضد‌انعقادی بهتری را نسبت به برگ‌ها‌ی کاهو اعمال کند [27].
در سال 2009‌، مطالعه‌ای با هدف بررسی اثر عصاره هیدروالکلی ساقه و برگ گیاه کاهوی ایرانی بر درد و التهاب در موش سوری نر انجام شد. به این منظور، عصاره کاهو با دُز‌های 85، 165، 330‌، 660 و 1300 میلی‌گرم بر کیلوگرم به روش داخل صفاقی تزریق شد و با اثرات مورفین به عنوان کنترل مثبت در تست درد و با دگزامتازون در تست التهاب مقایسه شد. نتایج مطالعه نشان می‌دهد عصاره ابی‌الکلی برگ گیاه کاهو در دُز‌های ذکر‌شده درد را کاهش می‌دهند (0/001>P). 
عصاره گیاه از طریق سیستم عصبی مرکزی و محیطی موجب اثرات ضد‌درد می‌شود. به نظر می‌رسد که یکی از مسیر‌های احتمالی در اثر ضد‌دردی عصاره هیدروالکلی برگ گیاه کاهو از طریق اپیوئیدهای درون‌زا بر درد اثر می‌گذارد، زیرا با استفاده از نالوکسان اثر ضد‌دردی عصاره از بین می‌رود [28]. 
سیاح و همکاران در سال 2004‌‌، مطالعه‌ای روی شربت کاهو بر موش‌ها جهت کاهش درد و التهاب انجام دادند. بیشینه دُز استفاده‌شده 6 گرم در کیلوگرم بود و تا این مقدار از دارو، موش‌ها علائم رفتاری و بالینی غیر‌طبیعی از خود بروز ندادند. مقدار 2 گرم در کیلوگرم بعد از نیم ساعت سبب کاهش درد در موش‌ها شد و در مقدار 4 گرم در کیلوگرم خاصیت ضد‌التهابی مناسبی در موش‌ها نشان داد [15].
داروهای ضد‌درد موجود در بازار دارویی، طیف وسیعی از عوارض نامطلوب را از خود نشان می‌دهند. توجه این مطالعه روی یک جایگزین مسکّن گیاهی با اثرات جانبی کمتر به جای داروهای شیمیایی بود [29]. اثرات ضد‌درد گیاهان دارویی متنوعی تاکنون جهت درد‌های مزمن لگنی مطالعه شده است [30]. 
نتیجه‌گیری
در این مطالعه مشخص شد که عصاره کاهو، اثرات ضد‌دردی قابل قبولی دارد. به نظر می‌رسد که اثر ضددردی این گیاه به دلیل وجود ترکیبات فلاوونوئیدی، فنلی یا سسکی‌ترپن و گابا یا اسیدهای چرب موجود در آن باشد. همچنین ‌ممکن است مسیرهای اپیوئیدی یکی از مسیرهایی باشد که عصاره کاهو ‌از طریق آن اثرات ضددردی خود را اعمال می‌کند که به پژوهش‌های بیشتر نیاز دارد.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
تمامی اصول اخلاقی در این مقاله در نظر گرفته شده است. شرکت کنندگان از هدف تحقیق و مراحل اجرای آن مطلع شدند. آنها همچنین از محرمانه بودن اطلاعات خود اطمینان داشتند و می‌توانستند هر زمان که بخواهند مطالعه را ترک کنند و در صورت تمایل، نتایج تحقیق در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.

حامی مالی
این پژوهش هیچ‌گونه کمک مالی خارج از سازمان‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی دریافت نکرده است. 

مشارکت نویسندگان
مفهوم‌سازی، روش‌شناسی، تحقیق و نوشته-پیش‌نویس اصلی: تمامی نویسندگان؛ نگارش، نقد، ویرایش، جذب سرمایه، منابع و سرپرستی: سید امیر حسین لطیفی. 

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد. 

References
1.Köckerling F, Schug-Pass C, Bittner R. A word of caution: Never use tacks for mesh fixation to the diaphragm! Surgical Endoscopy. 2018; 32(7):3295-302. [DOI:10.1007/s00464-018-6050-2] [PMID] [PMCID]
2.Huntington CR, Heniford BT. Incarcerated abdominal wall hernias: Tips and tricks to the minimally invasive approach. In: Khwaja K, Diaz J, editors. Minimally invasive acute care surgery. Cham: Springer; 2018. [DOI:10.1007/978-3-319-64723-4_3]
3.Simons MP, Aufenacker T, Bay-Nielsen M, Bouillot JL, Campanelli G, Conze J, et al. European hernia society guidelines on the treatment of inguinal hernia in adult patients. Hernia. 2009; 13(4):343-403. [DOI:10.1007/s10029-009-0529-7] [PMID] [PMCID]
4.Carr DB, Jacox AK. Acute pain management: Operative or medical procedures and trauma clinical practice guideline: DIANE Publishing; 1997.
5.Liu S, Carpenter RL, Neal JM. Epidural anesthesia and analgesia: Their role in postoperative outcome. Anesthesiology. 1995; 82(6):1474-506. [PMID]
6.Rosenfeld BA. Benefits of regional anesthesia on thromboembolic complications following surgery. Regional Anesthesia and Pain Medicine. 1996; 21(Suppl 6):9-12. [PMID]
7.Warltier DC, Pagel PS, Kersten JR. Approaches to the prevention of perioperative myocardial ischemia. Anesthesiology. 2000; 92(1):253-9. [DOI:10.1097/00132586-200010000-00040] [PMID]
8.Small C, Laycock H. Acute postoperative pain management. British Journal of Surgery. 2020;107(2):e70-80. [DOI:10.1002/bjs.11477] [PMID]
9.Jin Z, Zhu M, Gupta A, Page C, Gan TJ, Bergese SD. Evaluating oliceridine as a treatment option for moderate to severe acute post-operative pain in adults. Expert Opinion on Pharmacotherapy. 2022; 23(1):9-17. [PMID]
10.Jafari H, Latifi SA, Bayani M. Evaluation of the effectiveness of Lactuca Sativa syrup in controlling pain after periodontal flap surgery: A split-mouth, randomized, double-blind placebo-controlled trial. Journal of Complementary and Integrative Medicine. 2022. [DOI:10.1515/jcim-2021-0190] [PMID]
11.Mousavi SH, Hassandokht MR, Choukan R, Ghanbari A, Papini A. Genetic diversity of Iranian lettuce (Lactuca sativa. L) accessions revealed by cytological traits. Caryologia. 2013; 66(1):41-8. [DOI:10.1080/00087114.2013.780440]
12.Bishehsari F, Nayemouri T, EIVAZI ZJ, Vaez J, Bargi H. PRACTICE OF SENSE AND NONSENSE IN THE MEDICINE; A CRITIQUE OF TRADITIONAL MEDICINE, READERS’VIEWS (LETTERS TO THE EDITOR). 2014.
13.Akram S, Rehman A, Khan MA. A cross-sectional survey of trend of poppy use as folk remedy for children. Pakistan Pediatric Journal. 2021; 45(1):63-8. [Link]
14.Dehbooreh R, Heshmatian Z, Ashrafi Babaganjeh L, Khadem Ansary MH, Ashrafi L, Bahramy Azar P, et al. [Study of the effect of hydro-alcoholic extract of lactuca sativa on arterial blood pressure and heart rate in rats (Persian)]. Avicenna Journal of Clinical Medicine. 2013; 20(1):66-76. [Link]
15.Sayyah M, Hadidi N, Kamalinejad M. Analgesic and anti-inflammatory activity of Lactuca sativa seed extract in rats. Journal of Ethnopharmacology. 2004; 92(2-3):325-9. [PMID]
16.Mesgarian, Moghadam A, Shoairi, Broumand, Maroufi, Tekamchani A, et al. [The role of pain acceptance in reducing pain intensity and disability in patients with chronic pain (Persian)]. Journal of Behavioral Science Research. 2012; 10(3). [Link]
17.Xiangfei L, Shane A, Marisa B, John P, Kequan Z. Cecil lettuce (Lactuca sativa L.) Scientia Horticulturae, 2009. Epub of head.
18.Haghparast A, Mobasher M. [Role of glutaminergic receptors in the rostral ventromedial medulla on antinociceptive effect of gabapentin in rat (Persian)]. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences. 2006; 8(1):e94918. [Link]
19.Wesołowska A, Nikiforuk A, Michalska K, Kisiel W, Chojnacka-Wójcik E. Analgesic and sedative activities of lactucin and some lactucin-like guaianolides in mice. Journal of Ethnopharmacology. 2006; 107(2):254-8. [PMID]
20.Ramezani M, Nasri S, Yassa N. Antinociceptive and anti-inflammatory effects of isolated fractions from Apium graveolens seeds in mice. Pharmaceutical Biology. 2009; 47(8):740-3. [DOI:10.1080/13880200902939283]
21.Viana AF, Maciel IS, Motta EM, Leal PC, Pianowski L, Campos MM, et al. Antinociceptive activity of Trichilia catigua hydroalcoholic extract: New evidence on its dopaminergic effects. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 2011; 2011:120820. [DOI:10.1093/ecam/nep144] [PMID] [PMCID]
22.Capasso F, Cerri R, Morrica P, Senatore F. Chemical composition and anti-inflammatory activity of an alcoholic extract of Teucrium polium L. Bollettino della Societa Italiana di Biologia Sperimentale. 1983; 59(11):1639-43. [Link]
23.Tariq M, Ageel AM, Al-Yahya MA, Mossa JS, Al-Said MS. Anti-inflammatory activity of Teucrium polium. International Journal of Tissue Reactions. 1989; 11(4):185-8. [Link]
24.Luna E, van Hulten M, Zhang Y, Berkowitz O, López A, Pétriacq P, et al. Plant perception of β-aminobutyric acid is mediated by an aspartyl-tRNA synthetase. Nature Chemical Biology. 2014; 10(6):450-6. [PMID] [PMCID]
25.Noroozinia H, Mahoori A, Hassani E, Akhbari P. Diclofenac suppository versus intramuscular pethidine in post herniorrhaphy pain relief. Tehran University Medical Journal. 2011; 69(3):198-203. [Link]
26.Tavakkoli Tabassi K, Taghavi Razavizadeh R, Mohammadi S, Attaran Kabiri A, Golchian A. [Investigation of the effects of acupuncture on pain following inguinal surgery (Persian)]. Journal of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences. 2011; 19(6):791-7. [Link]
27.Ismail H, Mirza B. Evaluation of analgesic, anti-inflammatory, anti-depressant and anti-coagulant properties of Lactuca sativa (CV. Grand Rapids) plant tissues and cell suspension in rats. BMC Complementary and Alternative Medicine. 2015; 15:199. [DOI:10.1186/s12906-015-0742-0] [PMID] [PMCID]
28.Heshmatian B, Mehrabad J, Nasri S. Study of the Effect of Hydro-Alcoholic Extract of Lactuca sativa on pain in pain rat. payam nour2009.
29.Reddi D, Curran N. Chronic pain after surgery: Pathophysiology, risk factors and prevention. Postgraduate Medical Journal. 2014; 90(1062):222-7. [DOI:10.1136/postgradmedj-2013-132215] [PMID]
30.Latifi SA, Kamalinejad M, Minaiee B, Bahrami M, Gooran S, Nasrabadi AN. Alternative treatment in prostate pain syndrome based on Iranian traditional medicine. Iranian Red Crescent Medical Journal. 2014; 16(7):e16942. [DOI:10.5812/ircmj.16942]